گذر نامه یکی از مدارک شناسایی رسمی است که از سوی دولتها برای شهروندانشان صادر میشود. با این مدرک دولت مربوطه از دیگر دولتها اجازه میخواهد تا به شهروندان مربوطه اجازهٔ گذر یا ورود به خاک آن کشورها را بدهند. به اجازهای که به این منظور از دیگر دولتها گرفته میشود، روادید یا ویزا گفته میشود.گذرنامه از یک سو مجوز خروج فردی است که دارای تابعیت سیاست داخلی آن کشور است و از سوی دیگر، تضمینکنندهٔ امنیت و حقوق مسافر در قلمرو دیگر کشورها به معنی پذیرش آن از سوی کشور مبدأ است. این موضوع، تابع قدرت سیاسی و بینالمللی کشور صادرکنندهٔ گذرنامه است.اگر کشوری بخواهد میتواند به فرد بدون گذرنامه نیز اجازهٔ ورود به آن کشور یا مسافرت با شرکت هواپیمایی دولتی آن کشور را بدهد.گذرنامه به معنای امروزی آن، در اواخر سدهٔ ۱۹ میلادی رایج شد. کشورهایی مانند امپراتوری بریتانیا برای آسانسازی سفر اتباع خود در سراسر قلمرو خود، گذرنامهای ایجاد کردند که تنها یک برگ داشت و به معنی اجازهٔ فرد برای عبور از مرز شد.
ایران در کشور عراق در شهرهای بصره، بغداد، کربلا، نجف و سامرا دارای کنسولگری است و زائران در صورت نیاز میتوانند برای مشکلاتی که در خصوص گذرنامه دارند، به این کنسولگریها مراجعه کنند.