چندوقتی است که حضور سلبریتیها در آگهیهای بازرگانی تلویزیون پررنگ شده است. درباره دستمزد همکاری آنها با محصولات تجاری، رقمهای مختلفی مطرح میشود. حالا با وضعیت کرونا و محدودیتهای تولید در حوزه سینما، احتمالا بازیگران بیشتری برای همکاری با برندهای تجاری راغب باشند. اما تولید و پخش یک آگهی بازرگانی از سیما جزییات متعددی دارد که قابل تامل است. آتیلا پسیانی، برزو ارجمند، امیرحسین آرمان، شقایق دهقان، سیروان خسروی و اخیراً نوید محمدزاده، امین حیایی و محسن کیایی وارد عرصه تبلیغات بازرگانی شدهاند. محسن تنابنده هم که اینروزها درگیر کروناست، بهزودی در این حوزه به روی آنتن سیما میرود. اما حضور بازیگران در آگهیهای بازرگانی تلویزیون چه جزییات و کارکردهایی دارد؟ آیا این اتفاق برای محصولات مفید است؟ دستمزد بازیگران چقدر است؟ البته از سالهای پیش تعدادی بازیگر هم هستند که صرفا در تیزرهای بازرگانی حضور پیدا میکنند. حالا در این گزارش این موضوع را بررسی خواهیم کرد.
در تمام دنیا آگهیهای بازرگانی تلویزیونی یکی از جذابترین مدلهای تبلیغاتی برای محصولات و برندهاست. به این شکل که بعضا به جز بازیگران حرفهای تبلیغاتی، سلبریتیهای هنری و ورزشی نیز در آنها حضور پیدا میکنند. فوتبالیستها، بازیگران و خوانندهها سفیر برند محصولات مشهور میشوند. اما در کشور ما تاچند سال پیش سلبریتیها حضور خاصی در تبلیغات سیما نداشتند. یک دلیل مهماش ممنوعیت حضورشان در این کار بود. اما از چندین ماه پیش این جریان پررنگ شده است. تعداد قابلتوجهی بازیگر شناخته شده سینما و تلویزیون در این آگهیها حضور پیدا میکنند.
از آبمیوه تا سس و از دمنوش تا چای، محصولاتی است که این چهرهها تبلیغ میکنند.
البته این همکاری در چند بعد متفاوت است. اول این که اکثر این چهرهها در این تبلیغات در نقش یک کاراکتر خیالی حضور پیدا میکنند و تا به امروز فقط چند نفر از جمله نوید محمدزاده و امیرحسین آرمان در نقش شخصیت واقعی خودشان بودهاند. مورد بعدی مربوط به میزان دستمزد آنهاست. طبق اخبار غیررسمی دستمزد این بازیگران از چندصدمیلیون تومان تا چند میلیارد تومان مطرح شده است. اما آیا هزینهکرد این رقمهای بالا واقعا در عمل باعث افزایش فروش محصولات میشوند یا صرفا راهی برای جدال تبلیغاتی صاحبان برندها باهمدیگر است؟ اما نکته جالب دیگر اینجاست که برخی از سلبریتیهایی که امروز به واسطه تبلیغات در تلویزیون حضور دارند، برای بازی در یک سریال یا دیگر محصولات سیما موافقت نمیکنند. به نظر میرسد که امروز، درکنار بازی در فیلم و سریالهای شبکه نمایش خانگی، بستر جدیدی برای درآمدزایی سلبریتیها به وجود آمده که بسیار بهصرفه است. آنها برای بازی در یک آگهی تنها چند ساعت یا نهایتا چند روز زمان میگذارند اما بعضا دستمزدی برابر با حضور در یک یا چند فیلم را دریافت میکنند.
خانم الناز آبشاری یکی از بازیگران با سابقه حوزه تبلیغات بازرگانی تلویزیون است. او در تعداد زیادی تیزر نقشآفرینی کرده است. برای آشنایی بیشتر با پروسه انتخاب و استفاده از بازیگران در این حوزه با الناز آبشاری گفتوگویی انجام دادهایم که در ادامه میخوانید.
آیا خودتان را بازیگر میدانید؟
واقعا بازی در تیزرهای تبلیغاتی تفاوت خاصی با بازیگری سینما ندارد. ما در لوکیشنها، شهرها و آبوهوای مختلف کار میکنیم. اگر از آنهایی که بهصورت گذری کار میکنند بگذریم، بقیه همکارانم اکت و ویژگیهای لازم برای بازیگری را رعایت میکنند. مثلا تا همین چندسال پیش دیالوگ زیادی در کار ما وجود نداشت و همکارانم مجبورم بودند صرفا با اکت و زبان بدن موضوع را تصویری کنند.
شما تجربه بازی در فیلم و سریال هم داشتهاید؛ درست است؟
در اوایل دهه80 در چند فیلم و سریال حضور پیدا کردم و سپس مرا به شرکتهای تبلیغاتی معرفی کردند. فقط در حدود پنج سال، نزدیک به چهارصد تیزر بازی کردم.
البته آن موقع خبری از اینستاگرام نبود و ما دربین مخاطبان خیلی شناخته نمیشدیم. تعداد بازیگران تبلیغاتی بسیار کم بود و ما به عنوان نسل اول این جریان در تعداد زیادی از آگهیها حضور پیدا میکردیم. یکی از خانمهای همکار ما بودند که بعدتر بازیگر سینما شدند. اولین دستمزد من برای یکی از محصولات معروف 35هزار تومان بود.
بعدا بازهم تلاش برای بازیگری در سینما را ادامه دادید؟
چرا! بعدا دوباره در چند تلهفیلم و سریال حضور کوتاهی داشتم. به یاد دارم به ما میگفتند که حیف است در تیزرهای تبلیغاتی بازی کنید! چون فیلمسازان میگویند شما بازیگرهای چیپس و پفک هستید! خب این آزاردهنده بود. به یاد دارم به همین خاطر چند مقطع کار تبلیغاتی نکردم. از طریق آقای بهرنگ توفیقی به پروژه «ورود آقایان ممنوع» معرفی شدم. ولی دیگر گول حرفها را نمیخوردم و در کارهای تبلیغاتی حضور پیدا میکردم.
آیا شماهم طعم پیشنهادات نامناسب توسط تهیهکنندگان را چشیدهاید؟
بله! متاسفانه در برههای که برای تست در چند نقش در دفاتر حضور پیدا کردم یکی از تهیهکنندگان شبکه نمایش خانگی صحبتهای نامناسبی داشت و من هم کلا از خیر آن کار گذشتم. البته این موضوع مربوط به چند سال پیش است.
چند شرکت مطرح در زمینه تبلیغات بازرگانی در کشور داریم؟
شاید حدود 10 شرکت! برخی شرکتهایی که تیزر تولید میکنند خودشان باکس پخش دارند. یعنی از صداوسیما باکس گرفتهاند و طبق آن پول میگیرند. به همین دلیل گاهی از محصول مورد نظر پول کمتری برای ساخت تیزر میگیرند و از آن طرف پول ایشان را از محل باکس بدست میآورند. برخی شرکتها باکس ندارند و طبیعتا محدودیت مالی بیشتری دارند. از ابتدا به بازیگران تیزر گفتند ما تا فلان سقف میتوانیم دستمزد بدهیم. دستمزدها به حدود 200هزار تومان رسید.
این رقم برای چه سالی است؟
برای حدود سال85 است. البته همان موقع خانمی که الان بازیگر سینما هستند رقم بیشتری طلب میکرد و چون خواهان داشت همان مبالغ را هم دریافت میکرد. اما ما نمیتوانستیم به رقمهای بالاتری دست پیدا کنیم. صاحبان تیزر میگفتند اگر نیایید ایراد ندارد؛ سراغ فرد دیگری میرویم!
صنف یا چیزی شبیه به آن ندارید؟
خیر! نه صنفی داریم و نه حتی بیمه هستیم. همیشه هم میگفتند بازیگر تیزر که بازیگر نیست! او که کاری نمیکند! بعدتر کمی دستمزدها رفت بالاتر. مثلا براساس سابقه کاری سطحبندی شد. دستمزد ما شد بین 400تا 800هزار تومان!
الان سقف دستمزد بازیگرانی که مثل شما در این کار شناختهشده هستند چقدر است؟
نهایتا در بهترین حالت تا یک میلیون و پانصد هزارتومان. نمیتوان درآمد مشخصی تعیین کرد. ممکن است در یک ماه فقط یک کار باشد و ممکن است چندین سفارش کار. الان تعداد بازیگرها زیاد شده است. یکی از دلایل آن این است که بتوانند با هرقیمتی که دل ایشان میخواهد بازیگر استفاده کنند. یکی از دلایل دیگرشان این است که چهره بازیگر برای مخاطب تکراری میشود، اما جالب است خانم نیوشا ضیغمی کالسکه بچه تبلیغ میکند. مدتی بعد نوشابه انرژیزا و حالا فرش تبلیغ میکند. این بیاحترامی به همکاران من است.
فرآیند مراجعه و سفارش کار محصولات به شرکتهای تبلیغاتی چگونه است؟
تا چندسال پیش برای تبلیغ یک محصول، صاحب آن به شرکت مراجعه و درخواست تولید تیزر میداد. اما الان شرکتها هرچه که صاحب محصول بخواهد میسازند. بسیاری از سناریوهایی که امروز میبینید سفارش صاحب محصول است که اتفاقا عمدتا از آگهیهای محصولات خارجی کپیبرداری شده است. بعضی از آنها حتی لوکیشن و جزییات را هم از تیزرهای آلمانی و ترکیهای کپی میکنند. یکی از شرکتهای معتبر است که فقط دنبال استفاده از چهرههای جذاب است.
فکر میکنید استفاده از چهرهها باعث افزایش فروش یک محصول خواهد شد؟
به نظرم لزوما استفاده از سلبریتیها باعث فروش بالاتر محصول نخواهد شد. امروز مردم نسبت به خیلی از سلبریتیها نگاهی منفی دارند و خودشان را از آنها دور میبینند. البته امروز فقط سلبریتیها نیستند، بلاگرها هم وارد عرصه تبلیغات شدهاند. بعضا میشنویم برای یک استوری چند میلیون تومان دریافت میکنند. فلان شرکت یک تیزر را مخصوص فضای مجازی میسازد و چون معذوریتهای تلویزیون را ندارد خانمی که در آن حضور پیدا میکند پوشش و حجاب بازتری دارد. برای استوریهای تبلیغاتی از 15میلیون تا 200میلیون تومان دریافت میکنند.
شما هم در کارتان مافیا دارید؟!
چند خانم و آقا در تبلیغات هستند که هنرور معرفی میکنند. اینها از خدا میخواهند ما به خاطر مشکلات مالی بازی نکنیم تا آنها آدم جدید بیاورند. یکی را پیدا میکنند و با او شرط میکنند که تا پنج کار اول باید رایگان همکاری کند. این خودش یک کاسبی است. من هجده سال است که در این کارم. به همراه همکارانم بارها سعی کردیم شرایط مالی را بهبود دهیم، اما متاسفانه نتوانستهایم.
فکر نمیکنید یک دلیلاش کمکیفیت بودن برخی از همکاران تان است؟
بله! به هرحال برخی هستند که حتی یک دیالوگ را نمیتوانند بگویند. مثلا ممکن است برخی همکارانم توانایی اجرا در آنتن زنده را نداشته باشند.
از میزان دستمزد سلبریتیها برای حضور در تبلیغات بازرگانی اطلاع دارید؟
سلبریتیها امروز از حدود 300میلیون تومان تا چندین میلیارد تومان دستمزد دریافت میکنند. دونفر از سلبریتیها که برادرند به جز مبلغ قرارداد، درصدی از فروش سالانه آن محصول را هم دریافت میکردند. چندی پیش آقای مهراب قاسمخانی بازیگران تیزرهای تبلیغاتی را مسخره کرده بود اما همسر خودش برای یک نوشابه آگهی بازی کرد. پس نباید همکاران من که با مقدار زیادی محدودیت کار میکنند را مسخره کنند. اگر کمی آستین لباس ما بیرون باشد، تیزرمان کد پخش نمیگیرد. ما باید لباسی بپوشیم که چندسایز بزرگتر از خودمان باشد که مجوز پخش بگیریم.
از حضور سلبریتیها در تیزرهای بازرگانی ناراحتید؟
شخصا هیچ مشکلی ندارم اما از این ناراحتم که چرا وقتی ما چندین سال است که درحال کار هستیم و امروز کمی هم شناخته شدهایم، باید رقمی زیر یک میلیون بگیریم ولی سلبریتیها چندصد میلیون یا بعضا چند میلیارد تومان بگیرند. به نظرم به جز محمدرضا گلزار و امیرحسین آرمان که مناسب مدلینگ هستند، تعداد زیادی بازیگر نداریم که مناسب این کار باشند. حالا همکاران من که سالهاست محدودیتهای کار در تلویزیون و قوانین آن را حتی در صفحات مجازی خودشان رعایت کردهاند باید با این شرایط مواجه باشند اما برخی سلبریتیهایی که حاضر نیستند در تلویزیون کار کنند و انواع عکسهای آنچنانی را در صفحات خودشان میگذارند در تیزرها حاضر میشوند. جالب است بعضی از تهیهکنندگان را از کافه انتخاب میکنند، دو روز بعد هم طرف کشف حجاب میکند و به ترکیه میرود.