حجاب و عفاف یکی از اصلیترین پایههای اسلام و اعتقاد به اصول دین است که البته به جرأت میتوان گفت در ارتباط با موضوع حفظ حریم و دوری از خودنمایی، عفاف و حیا حتی از حجاب هم مهمتر بوده و از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است که خود میتواند زمینه باور قلبی و عقلی به حجاب و حتی مولد آن نیز باشد، در صورتی که حجاب غیر عفیفانه که علاوه بر در نظر نگرفتن اهداف اصلی پوشش کامل، نوعی خودنمایی محجبانه را نیز ترویج میدهد، همچنین سبب ایجاد باورهای غلط درمورد نحوه داشتن حجاب و عادی جلوه دادن این حجابهای پوشالی و توخالی میشود.
شاید در ابتدا، فضای مجازی برای قشر مذهبی و محجبه جامعه غیرقابل قبول و مسبب ترویج گناه و باورهای ضد دین بود، اما به هرحال از آنجایی که مدیران این شبکه قصد جلب توجه تمام اقشار و تأثیرگذاری بر باورهای آنها را دارند، لازم بود برای جذب مخاطبان پایبند به ارزشها و اعتقادات مذهبی، برنامههای تازهای چیده و طور دیگری عمل کنند. اما به مروز زمان این مسئله در فضای مجازی تغییر کرد و قشر محجبه نیز به سمت این شبکه اجتماعی آمدند.
به دنبال همین اتفاق، بانوان چادری و افراد علاقهمند به داشتن پوشش کامل اما با زیبایی و جذابیت برای دیگران نیز وارد این ماجرا شده و به عنوان خانمهای محجبه اما شیکپوش، با هدف تبدیل شدن به مدلینگهای اسلامی و ترویج زیباییهای حجاب اما تنها به صورت ظاهری، شروع به فعالیت در این زمینه کرده و با انتشار تصاویری از حجابهای لاکچری خود با چادرهای زرق و برقدار و آرایشهای آنچنانی، معنی اصلی حجب و حیا را از بین بردند.
در ادامه تحلیل و بررسی حجابهای ظاهری و پرداختن به اصل فلسفه حجاب، همچنین راههای جلوگیری از این چنین تبلیغات مخرب، برای ارئه توضیحاتی مفید و قابل استناد، به سراغ کارشناسانی رفتیم که در این زمینه تحقیقاتی کرده و اطلاعات مفید و کاربردی دارند.
حجتالاسلام بیاتی، تحلیلگر اجتماعی زیست عفیفانه، در گفتوگو با خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به سفارشات قرآن در زمینه حفظ حجاب بیان داشت: در قرآن درباره روش درست پوشش، سفارش و توضیحاتی ارائه شده است که دقیق شدن در آن به خوبی منظور از حجاب را به مخاطبان منتقل میکند، خداوند در قرآن بارها در حفظ زینتها و آشکار نکردن آنها به زنان توصیه کرده که نکات قابل توجه و جالبی در این توصیهها وجود دارد.
یکی از این توصیههای قابل تأمل، مربوط به آیه ۳۱ سوره نور میشود که خداوند در این آیه احکامی را در ارتباط با زینتهای زن بیان و چندین بار به آشکار نکردن آنها اشاره کرده است. در بخشی از این احکام به ترتیب، جلوه دادن زینتها نهی، حفظ حجاب و داشتن پوشش امر و سپس مجددا جلوگیری از خودنمایی و جلوه کردن نهی شده است که مفسران قرآن با دقیق شدن در این آیه متوجه شدند منظور از تکرار نهی از جلوه نکردن زینتها در دفعه دوم، جلوگیری از جلوه نمودن حجابی است که پیش از این به آن امر شده بود، پس این آیه و احکام نشان میدهد تبرج و خودنمایی در حفظ حجاب و استفاده از چادر نیز توسط قرآن کاملا نهی شده است.
این تحلیلگر اجتماعی در زمینه عفاف و حیا، با اشاره به اینکه حجاب خود نوعی حفاظ در جهت جلوگیری از جلوهگری و خودنمایی است بیان داشت: فرد استفادهکننده از پوششی که جذابیت و جلب توجه ایجاد کرده و از طریق رنگهای جیغ و پارچههای پرزرق و برق، افراد زیادی را به خود جلب کند عملا نه تنها پوشش درستی نداشته است، بلکه با از بین بردن معنای اصلی حجاب، نشانه شناسی و نمادگرایی آن، دچار گناه شده و حتی نسبت به عملکرد بیحجابها و بدحجابها نیز ضربه محکمتری به باورهای عفیفانه میزند.
روحالله مؤمن نسب، رئیس ستاد فضای مجازی بنیاد عفاف و حجاب نیز، در گفتوگو با خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، در ارتباط با ترویج بیحیایی در فضای مجازی هر چند با پوشش کامل، توضیح داد: شبکه اینستاگرام سالهاست با ذائقهسازی در زمینههای مختلف قصد جلب توجه و رضایت کاربران را داشته و با شناخت دقیق ارزشهای هر جامعه تا حدود زیادی نیز در این امر موفق بوده است.
او اضافه کرد: شبکه اجتماعی اینستاگرام در ابتدا با از بین بردن حریمها در این فضا و به دنبال آن ایجاد ضعف در حیا و عفاف به مرور زمان و با تبلیغ بیش از حد صفحات افرادی که در راستای اهداف این شبکه اجتماعی و ترویج بیحجابی و خودنمایی فعالیت میکنند فضایی را برای کاربران به وجود میآورد که بتوانند در آن به اموری که در دنیای واقعی از نظر محدودیتهای شرعی، اخلاقی، دینی و یا حتی داشتن حیا و عفت قادر به انجام نیستند پرداخته و تصاویر خود را به منظور جذب افراد و دنبالکنندههای بیشتر حتی با حجاب کامل اما ظاهری با نامحرمان به اشتراک بگذارند.
در نتیجه این کار، افراد دیگر نیز جذب این تصاویر و مدلها شده و الگوسازی داشتن حجاب در نظر افراد محجبه دارای تغییر و تحولی اشتباه میشود، بنابراین افرد محجبه گاهی حتی با ناآگاهی از اشتباه بودن این امر، به منظور زیبا نشان دادن پوشش چادر و تشویق بانوان به این نوع پوشش، دست به تبلیغاتی مخرب علیه ارزشهای حجاب میزنند و تبدیل به باحجابهای بیحیایی میشوند که به مراتب از بیحجابهای باحیا خطرناکتر است.
مؤمن نسب در پاسخ به چرایی افزایش ترویج حجاب لاکچری در فضای مجازی نیز گفت: دلیل اصلی این نوع تبلیغ و گرایش به حجاب را سیاستگذاری برای حجاب و بیحجابی در خاک اسرائیل و آمریکا میدانم که فضای مجازی را تبدیل به مکانی برای اعمال سیاستهای ضد ارزشی خود کرده و به خانه و زندگی تمام مردم عمیقا نفوذ کردهاند، بنابراین کوتاه کردن دست این شبکه اجتماعی از زندگی مردم و تفهیم درست فلسفه حجاب که در وهله اول وابسته به عفاف و حیا است، میتواند نقش بسیار مؤثری در کمرنگ کردن و حتی از بین بردن حجابهای لاکچری پوشالی داشته باشد.
رئیس ستاد فضای مجازی بنیاد عفاف و حجاب، در پاسخ به پرسش درست بودن یا نبودن جذب خانمها از طریق حجاب لاکچری نیز گفت: قطعا این کار مثبت و درستی نبوده و نوعی نقض غرض به حساب میآید چرا که ما اساسا حجاب را در راستای داشتن حیا و افزایش حریم استفاده میکنیم، وقتی حجاب و استفاده از زنانی با زیباییهای ظاهری و آرایشهای آنچنانی ابزاری شوند برای این کار، نتیجه کاملا برعکس خواهد شد و این اقدام ناآگاهانه و گاهی عامدانه با شکستن حریمها و از بین بردن حیا در بانوان چادری به عنوان بدترین دفاعکننده، نقش بدترین حمله را به زن نجیب ایرانی بازی میکند.
مؤمن نسب در ادامه بیان داشت: این نوع تکرار و ترویجها در فضای مجازی موجب عادی جلوه دادن بسیاری از رفتار و اخلاقهای ناپسند در زمینههای مختلف میشود که به مرور زمان زشتی خود را از دست داده و به امری عادی و قابل انجام برای همگان تبدیل میشود که جلوگیری نکردن از آن هر بار آثار مخربتری را به دنبال خواهد داشت.
او در ارتباط با امکان مقابله با این نوع تبلیغها و ترویجهای غیر اخلاقی و اسلامی که نوعی استفاده ابزاری از زنان یا حتی در مواردی مردان به حساب میآید پاسخ داد: قوه قضاییه، پلیس امنیت اخلاقی، معاونت مطبوعاتی و دیگر نهادهای مربوطه میتوانند با پیگیری این موضوعات به تعداد مشخصی از صاحبان این صفحات هشدار داده و حتی با آنها برخورد بکنند، از طرفی اینستاگرام نیز به عنوان بستر اصلی ضربه به ارزشها، ترویج بیاخلاقی و از بین بردن حیا باید مورد بازخواست قرار بگیرد.
وی در ادامه افزود: قوه قضاییه میتواند با شکایت از مدیران اینستاگرام در ایران، با توجه به اسناد و مدارکی که علیه آنان موجود است با این نوع افراد و فعالیتها برخورد کرده و فعالیت و نفوذ آنها در زندگی و عقاید مردم را با نظارتهای دقیق تا حدود زیادی کاهش دهد. همچنین باید به مسئولین داخلی کشور که با بیتوجهی به آثار مخرب این شبکهها، حضور سریع و آسان را در آن را ترویج میکنند، هشدار داده شود.
مؤمن نسب در پاسخ به اینکه چگونه میتوان در شرایط کنونی که اکثریت جذب حجاب لاکچری و زیبایی ظاهری آن میشوند، به شیوه درست و اسلامپسندانهای این نوع پوشش و چادر را تبلیغ کرد گفت: ما باید فلسفه و منطق حجاب را ترویج بدهیم، چرا که اصل حجاب خود ترویجکننده خودش است و اگر کسی مفهوم واقعی آن را درک کند، دیگر نیازی به تبلیغهای جذاب ظاهری نیست، در فطرت هر انسانی از ابتدا میل به حیا و عفاف وجود دارد و با رجوع به فطرت افراد و زنده نگه داشتن حیا در وجود انسان میتوان به خوبی حجاب را تبلیغ کرد چرا که حجاب مغایرتی با اصالت وجود آدمی ندارد و از ریشه و حیای فطری هر فرد سرچشمه میگیرد.
گزارش از فاطمه کربلایی
منبع:باشگاه خبرنگاران جوان