در این مطلب میخواهیم با 12 خواص کیوی برای سلامتی و ارزش غذایی کیوی آشنا شویم. آیا با ارزش غذایی کیوی آشنایی دارید؟ آیا با خواص کیوی برای پوست صورت آشنایی دارید؟ آیا میدانید مصرف کیوی برای زنان باردار بسیار مفید است؟ در ادامه با ما همراه باشید تا با خواص و فواید درمانی کیوی بیشتر آشنا شوید!
کیوی (Kiwi) میوه بومی کشور چین است و نام آن با نسخه کوتاه شده به عنوان "کیوی" مشهور است. کیوی از گونههای مختلف تاک یا رسته گیاهان بالا رونده است و به عنوان میوه ملی این کشور بسیار قابل احترام است. در ابتدا به نام "یانگ تائو" شناخته میشد، کیوی یک میوهی بیضی شکل با رنگ قهوهای خفیف و یک بافت کرکی است.
پالپ داخلی میوه یک رنگ زنده، نیمه شفاف، سبز روشن با یک الگوی شعاعی از رنگهای روشنتر است که با دانههای سیاه کوچک خوراکی پوشانده شده است. میوه کیوی حاوی عطر و طعم منحصربه فرد، شاداب و با بافتی نرم است. جنس اکتینیدهایی که میوه کیوی را شکل میدهد شامل حدود 60 گونه است. از انواع بیشتر مصرف شده آن در جهان "کرکی" و "طلایی" هستند.
کیوی
میوه کیوی در اواخر قرن بیستم توسط مبلغین مذهبی از چین به نیوزلند آورده شده است. با رشد رو به افزایش این میوههای عجیب و غریب، مردم نیوزلند نام آن را به "انگور فرنگی چینی" تغییر دادند. بعدها به آمریکا وارد شد و مورد استقبال خیلی خوبب مردم قرار گرفت. پس از اصلاح مکرر، این میوه به نام "کیوی" به افتخار پرنده ملی نیوزلند نامگذاری شد زیرا شکل کوچک، کرکی و قهوهای آن شباهت زیادی به پوشش خز این پرنده قهوهای و بدون قدرت پرواز دارد. در حال حاضر، ایتالیا، نیوزلند، فرانسه، ژاپن، شیلی و ایالات متحده کشورهای اصلی تولید کننده تجاری کیوی هستند.
کیوی منبعی غنی و سرشار از ویتامین C است و مقدار ویتامین C آن از پرتقال نیز بیشتر است. اگر بخواهیم برخی فواید کیوی را بیان کنیم، میتوان به: بهبود سلامت گوارشی و قلب و عروق و کمک به درمان سرطان، بیخوابی، دژنراسیون ماکولا (تباهی لکه زرد) و دیابت. کیوی غنی از فلاونوئیدهاست و در طول بارداری مفید است، در حفظ سلامت پوست و به جذب آهن بدن کمک بسیاری میکند. همچنین خصوصیات ضد میکروبی کیوی، بدن را در برابر تعدادی از پاتوژنها محافظت و موجب تقویت سیستم ایمنی بدن میشود.
کیوی را با پوست بخوریم بهتر است یا بدون پوست؟
کیوی میوه بومی کشورمان محسوب نمیشود و ممکن است برخی از ما بدلیل وجود بعضی ترکیبها و مواد آرژن در کیوی، دچار حساست شویم، این حساسیت در پوست کیوی نیز وجود دارد. اگر مشکلی با خوردن کیوی با پوست و یا بدون پوست ندارید، پیشنهاد میشود که این میوه را با پوست مصرف کنید. زیرا بخش عمدهای از ویتامین E، در پوست کیوی وجود دارد.
ارزش غذایی کیوی
میوه کوچک کیوی حاوی گنجینهای از شگفتیهای غذایی است. کیوی یک منبع عالی از ویتامین C (اسید اسکوربیک) است. بعضی از ویتامینهای دیگر مانند ویتامین A، فولات، ویتامین E (آلفا توکوفرول) و ویتامین K (فیلووینون) نیز در کیوی به مقدار قابل قبولی وجود دارد. همچنین در کیوی مقدار زیادی پتاسیم همراه با سایر مواد معدنی مانند کلسیم، منیزیم و فسفر وجود دارد.
کیوی محبوبیت جهانی دارد و از ویژگیهای این ترکیب در مصارف دارویی و درمانی استفاده میشود. فواید کیوی بدین شرح میباشد:
1. کیوی دارای خاصیت آنتی اکسیدانی است
کیوی مقدار قابل توجهی از ویتامین C را همراه با سایر اجزای فنلی و کاروتنوئید(رنگدانههای موثر در فوتوسنتز) ارائه میدهد که سلامتی را به ارمغان میآورد. یک مطالعه تطبیقی از میوهها ،شامل کیوی، پرتقال و گریپ فروت نشان داد که میوه کیوی حاوی خواص قوی آنتی اکسیدانی نسبت به میوههای دارای آنتی اکسیدان دیگر است. با توجه به وجود فیتوکمیکال(گیاهمغذی) های تغذیهای، توانایی محافظت از DNA در سلولهای بدن از آسیب اکسیداتیو ناشی از رادیکالهای آزاد را در بر میگیرد، بنابراین خطر ابتلا به التهاب و بیماریهای مرتبط را کاهش میدهد.
2. کیوی به سلامت قلب و عروق کمک میکند
همانطور که قبلا ذکر شد، کیوی دارای پلی فنلهای محافظ همراه با ویتامین C، ویتامین E و پتاسیم است که در حفظ سلامت قلب و عروق موثر میباشد. یک مطالعه تحقیقاتی نشان داده است که کیوی فعالیتهای مهار کنندهای دارد که باعث کاهش تری گلیسیرید در خون میشود. با توجه به مطالعات انجام شده، مصرف کیوی به صورت روزانه باعث کاهش پاسخ تهاجمی پلاکتها و خطر لخته شدن خون میشود. این اثر فیبرولیتیک میوه در رگهای خونی مانع از خطر ترومبوآمبولیک (انسداد عروق) و اختلالات قلبی مانند آترواسکلروز(تصلب شرایین) میشود.
3. کیوی به کیفیت خواب کمک خواهد کرد
کیوی منبع سروتونین است که به بهبود خواب بهتر کمک میکند. یک مطالعه تحقیقاتی در این زمینه نشان داده است که مصرف کیوی کمک میکند تا یک خواب کامل و با کیفیت داشته باشید. همچنین مصرف کیوی از بروز بیخوابی و شببیداری جلوگیری میکند.
کیوی حاوی مقادیر زیادی فلاونوئیدها مانند نایسینژین، کوئریتین، روتین، کاتچین، اپیکاتچین است که به کیفیت خواب کمک میکند. با توجه به این موضوع، پوست کیوی یک عنصر قوی برای کمک به خواب بهتر است.
4. کیوی جذب آهن را بهبود میبخشد
یکی دیگر از مزیتهای شگفت انگیز کیوی، توانایی آن در جذب آهن بدن است. کیوی سرشار از ویتامین C و سایر مواد شیمیایی مانند لوتین و زاکسانتین است که به جذل آهن را بهبود میبخشد و از کمبود آهن در بدن جلوگیری میکند.
یک مطالعه مقایسهای بین کوی و موز انجام شده که نشان میدهد اگر همراه با غلات صبحانه کیوی مصرف شود، میزان جذب آهن چند برابر موز خواهد بود.
ارزش غذایی کیوی
5. کیوی و محافظت در برابر دژنراسیون ماکولا
تباهی لکه زرد یا دژنراسیون ماکولا(Macular Degeneration)، شایعترین علت کوری در افراد مسن است. خوب است بدانید که ماکولا قسمت حساس به نور شبکیه و مسئول دید مستقیم و واضح است که برای کارهای دقیق مثل خواندن و رانندگی لازم است.
بیماری دژنراسیون ماکولا درمان قطعی ندارد ولی درمانهایی برای جلوگیری از پیشرفت بیمار و یا حتی بهبود دید وجود دارد.
کیوی از نظر سلامتی برای چشم مفید است. همانطور که قبلا ذکر شد، کیوی منبع فیتوکمیکال لوتئین و زاکسانتین است که مولفههای حیاتی در چشم انسان هستند. این عناصر همراه با ویتامین A چشم را از آب مروارید، دژنراسیون ماکولا مرتبط با سن و سایر اختلالات نابود کننده بینایی محافظت میکند.
6. فواید کیوی برای دستگاه گوارش
کیوی به سالم ماندن دستگاه گوارش کمک میکند. کیوی سرشاز از فیبر است که به هضم و سلامت روده کمک میکند. کیوی سیستم روده را تحریک میکند تا از یبوست امتناع کند. از دیگر خواص کیوی میتوان به خاصیت ضد یبوست بودن آن اشاره کرد. به همین دلیل مصرف کیوی را معمولاً به عنوان یک ملین طبیعی و پرخاصیت به افرادی که از مشکل یبوست رنج میبرند، توصیه میکنیم.
یک مطالعه در مورد کیوی نشان داد که مقدار خوبی از آنتی اکسیدان پروتئولیتیک اکتینیدین را ذخیره میکند که هضم پروتئین ها را بهبود میبخشد. عصاره کیوی باعث افزایش رشد اسید لاکتیک میشود و مانع از رشد باکتریهای اشریشیا کلی (Escherichia coli) و کمک به حفظ سلامتی گوارشی میشود.
7. خواص کیوی برای زنان باردار
کیوی یک میوه مناسب برای یک زن باردار است که به فراوانی فولاتهای طبیعی وابسته است. ویتامین B9 که بیشتر تحت عنوان فولات یا فولیک اسید شناخته میشود کمک میکند تا از بروز نقایص لوله عصبی در نوزادان نارس جلوگیری شود و برای مغز و رشد شناختی آنها ضروری است. جذب فولات کافی در تمام طول دورهی رشد مانند دوران بارداری، نوزادی و حتی بزرگسالی بسیار حائز اهمیت است.
دیگر مواد مغذی حیاتی همچون ویتامین C، ویتامین E و ویتامین K همراه با فلاونوئیدها موجود در کیوی نیز به طور کلی در سلامت کلی و رشد جنین مفید است.
8. خواص کیوی برای پوست
کیوی حاوی مقدار بالایی از ویتامین C است و به حفظ سلامت پوست کمک میکند و روند سنتز کلاژن کمک میکند. ویتامین E که در کیوی وجود دارد، به رفع چین و چروک پوست صورت کمک میکند. همچنین ویتامین E از پوست شما در مقابل اشعه ماوراء بنفش نور خورشید به خوبی محافظت خواهد کرد. کیوی به دلیل داشتن آنتی اکسیدانها به صورت یک عامل ضد پیری عمل میکند و از پوست در برابر پیری زودرس جلوگیری میکنند.
بیشتر بخوانید: 10 روش برای مراقبت و زیبایی پوست
9. درمان انواع سرطان با مصرف کیوی
در طب سنتی چینی، از کیوی برای درمان انواع مختلف سرطانها مانند سرطان کبد، سرطان پستان، سرطان معده و سرطان ریه استفاده میکنند. عصاره کیوی مانع تکثیر سلولهای سرطانی است و از بروز آسیب در DNA جلوگیری میکند.
بیشتر بخوانید: 8 مواد غذایی که در پیشگیری از سرطان مؤثر است
کیوی در برابر بیماری سرطان با ایجاد سیتوتوکسیک (واکنش ایمنی سلولی) به مبارزه با سلولهای آلوده به ویروس و باکتری و سلولهای سرطانی بدخیم بدون تاثیر بر سلول های سالم میپردازد. فراوانی آنتی اکسیدانها، کاروتنوئیدها، ویتامینها و فیبر در کیوی به پیشگیری و یا بهبود زودرس سرطان کمک میکند.
خواص کیوی
10. مصرف کیوی سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند
کیوی به تنظیم سیستم ایمنی بدن و عملکرد سالم بدن کمک فوقالعادهای خواهد کرد. برخی از خواص کیوی در تقویت سیستم ایمنی عبارتند از :
عصارههای کیوی اقدام ضد باکتری در برابر پاتوژنهای مختلف از جمله استافیلوکوکوس اورئوس (Staphylococcus aureus) و استرپتوکوک پیوژنز (Streptococcus pyogenes) ایجاد میکند.
مصرف کیوی به مبارزه با عفونتهای فصلی و سایر بیماریها کمک میکند.
مصرف کیوی به مبارزه با عفونتهای فصلی و سایر بیماریها کمک میکند.
میوه کیوی علائم سرماخوردگی و آنفولانزا و دیگر عفونتهای دستگاه تنفسی را کاهش میدهد.
11. کیوی از مبتلا شدن به دیابت جلوگیری میکند
کیوی دارای شاخص گلیسمی پایین است و برای افراد مبتلا به دیابت مناسب میباشد. یک مطالعه بر روی عصارههای کیوی نشان داد که مصرف کیوی در تنظیم آدیپوژنز موثر است که برای جلوگیری از بیماری دیابت ضروری است. اختلال عملکرد بافتهای چربی در بدن به شدت در توسعه مقاومت به انسولین و دیابت دخالت دارد.
12. استفاده از کیوی در آشپزی
با توجه به ویژگی ظاهری و طعم و مزه کیوی، میتواند این میوه خوشمزه به سبک استوایی را به ظرف سالاد میوه خود اضافه کنید. کیوی حاوی یک آنزیم پاپائین ممتاز است که در شکستن بافتهای فیبرینی گوشت مفید است. با این حال، به همین دلیل کیوی با محصولات مبتنی بر ژلاتین ژل خوبی ندارد. آنزیم پاپائین اثر شیرینی بر شیر دارد.
اگر میخواهید کیوی را در محصولات لبنی یا ژلاتین استفاده کنید، برای غلیان کردن آنزیم، کیوی را طبخ کنید.
احتیاط
در صورت هر گونه واکنش آلرژیک به کیوی، توصیه میشود نظر فوری پزشک را برای جلوگیری از هر گونه اتفاق ناگواری جویا شوید.
کیوی یک میوه مغذی است؛ این میتواند واکنشهای آلرژیک در افراد حساس ایجاد کند. این واکنشهای آلرژیک ممکن است از حساسیتهای خفیف و موضعی دهانی به شرایط کشنده مثل آنافیلاکسی که ممکن است به علت حساسیت به مرگ منجر شود، متفاوت باشد. مطالعات متعدد معتقدند که وجود آلرژنهای قابل توجهی در کیوی وجود دارد که میتواند واکنشهای شدید را به طور عمده در کودکان و نوجوانان ایجاد کند.
کیوی منبع اگزالات است!
کیوی منبع کریستالهای اگزالات(Oxalate) است. مصرف بیش از حد غذاهای غنی از اگزالات مانند کیوی میتواند منجر به سنگ کلیه شود. مصرف بیش از حد اگزالات ممکن است با جذب مواد مغذی خاصی از قبیل کلسیم و منیزیم در بدن نیز مواجه شود.