پرویز پرستویی (زادهٔ ۲ تیر ۱۳۳۴) بازیگر و صداپیشهٔ ایرانی است. پرویز پرستویی با دریافت چهار سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشنوارهٔ فیلم فجر، در بین بازیگران ایرانی رکورددار است. پرویز پرستویی همچنین نشان گواهینامهٔ هنری را دریافت کردهاست.پرویز پرستویی برای نقشآفرینی در فیلم لیلی با من است (۱۳۷۴) دیپلم افتخار جشنوارهٔ فیلم فجر را دریافت کردهاست. پرویز پرستویی همچنین برای نقشآفرینی در فیلمهای آژانس شیشهای (۱۳۷۶)، بید مجنون (۱۳۸۳)، به نام پدر (۱۳۸۴) و بادیگارد (۱۳۹۴) سیمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد و برای نقشآفرینی در فیلم دیار عاشقان (۱۳۶۲) سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را از جشنوارهٔ فیلم فجر دریافت کرد.
یکی از علل جذابیت و ماندگاری فیلم ها، دیالوگ های خاص و بیادماندنی آن می باشد. شاید با شنیدن نام فیلم های مورد علاقه خود، یک دیالوگ منحصر به فرد از آن در ذهن شما تداعی شود. رضا مارمولک، لباس یک روحانی را میپوشد و بدین طریق، وارد ماجراهایی می شود. این فیلم، سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه( پیمان قاسم خانی) را در بیست و دومین دوره جشنواره فیلم فجر دریافت کرده است.
> این قدر گیر نده به این جوونا، آخه بهشت که زورکی نمی شه عزیز برادر، اونقدر فشار میاری که از اونور جهنم می زنه بیرون...
> خدا که فقط متعلق به آدم های خوب نیست.
> اذان بده بریم دیگه، اذون گفتم حاج آقا، از کدوم؟! اذون دیگه! اهان!
> من اصلاً به تو فکر نمی کنم، بچه جان خریت خودت را بگردن خدا ننداز.
> شاید درهای زندان به روی شما بسته باشه، ولی درهای رحمت خداوند همیشه به روی شما باز است و اینقدر به فکر راههای دررو نباشید.
> آدم ها اگه مرام داشتن گناه نمیکردن!
> اصلاً به این حرفا نیست، دل آدم باید ذاتش درست باشه.
> به روحانیت جسارت نکن خصوصاً که بچه دروازه غار باشه...!
> اصلاً خود خدا هم اینقدرها که میگن سختگیر نیست.
> حاج آقا، شما درس خارج هم خوندین؟« نخیر...بنده تمام مدت قم بودم.»
> راههای رسیدن به خدا به عدد آدم هاست! علی ایُّ حال، هیچ انسانی نیست که راه برای رسیدن به خدا نداشته باشه.
> و اصلاً گور بابای قطب شمال ماستت رو بخور.
> برو حالتو بکن فقط مواظب باش اسراف نکنی
> تو اگر دوست می خواهی مرا اهلی کن
> شاید درهای زندان به روی شما بسته باشد
اما درهای رحمت خداوند همیشه به روی شما باز است ...
و این قدر به فکر راههای دررو نباشید ...!!
خدا که فقط متعلق به آدم های خوب نیست
خدا، خدای آدم های خلافکار هم هست
فقط خود خداست که بین بندگانش فرقی نمیگذارد
او:اند ِ لطافت
اند ِ بخشش
اند ِ بیخیال شدن
اند ِ چشم پوشی و رفاقت است ...
تئاتر و سینما
وی در سال ۱۳۴۸ به گروه بهرام بیضایی پیوست و در همان سال سرانجام اولین نقشش در تئاتر ماجرای یک محل را بازی کرد. پرستویی فعالیت هنری خود را از سال ۱۳۴۸ با اجرای نمایش در مراکز رفاه، کاخ جوانان و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان آغاز کرد. در سال ۱۳۵۳ برای بازی در نمایش دکه و یک سال بعد برای بازی در نمایش تسلیم شدگان جایزه «کاخ جوانان» را گرفت. آشنایی او با بهزاد فراهانی او را به گروه کوچ کشاند تا به دنبال کسب تجربه باشد.
اوج دوران کاری وی در سال ۱۳۵۲ در نمایشهای چشم برابر چشم، شبی در حلبیآباد، پتک و خانه روشن بود که در آن به بازی پرداخت. بازی او در نمایش پرطرفدار میلاد در نقش یک دلال زمین، خیلی زود اسم او را در بین طرفداران تئاتر بر سر زبانها انداخت. پرستویی در سال ۱۳۶۲ اولین فعالیت خود را در سینما با دیار عاشقان آغاز کرد و در همان ابتدا مورد تحسین قرار گرفته و موفق به دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد جشنواره فیلم فجر شد. وی در سال ۱۳۶۶ در فیلم شکار با خسرو شکیبایی هم بازی شد. بازی او در آدمبرفی (۱۳۷۳) و لیلی با من است (۱۳۷۴) در نقشهای متفاوت، باعث شهرت بیشتر وی شد و نیز برای ایفای نقش صادق مشکینی دیپلم افتخار جشنواره فجر را به دست آورد.
نقطه اوج وی در سال ۱۳۷۶ برای بازی در فیلم آژانس شیشهای در نقش حاج کاظم بود. وی برای بازی در این نقش سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد از جشنواره فیلم فجر و دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم یوگسلاوی را در سال ۲۰۰۰ م. به دست آورد. بازی او در فیلم مومیایی ۳ در سال ۱۳۷۸ نیز از دیگر کارهای قابل توجه او در دهه ۷۰ بود. سال ۱۳۸۰ سال خوبی برای او نبود، فیلم آب و آتش با بازی نه چندان دلچسب و انتخاب نامناسب او و فیلم تکهپاره شده موج مرده با تکرار نقش حاج کاظم آژانس شیشهای چهره موفقی از پرویز پرستویی برجای نگذاشت. پرویز پرستویی در سال ۱۳۸۲ بار دیگر چشمها را به سوی خود خیره کرد. بازی ماندگار او در نقش رضا مارمولک در فیلم مارمولک از کمال تبریزی جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره فیلم فجر ۱۳۸۲ و تندیس بهترین بازیگر نقش اول مرد هشتمین جشن خانه سینما ۱۳۸۳ را برای او به ارمغان آورد. وی از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ در فیلمهای موفق دوئل ۱۳۸۲، بید مجنون ۱۳۸۳، کافه ترانزیت ۱۳۸۳ محصول مشترک فرانسه، ترکیه و ایران به ایفای نقش متفاوت پرداخت.
پرستویی دو بار دیگر در سال ۱۳۸۳ و ۱۳۸۴ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلم فجر را برای بازی در فیلمهای بید مجنون به کارگردانی مجید مجیدی و به نام پدر به کارگردانی ابراهیم حاتمیکیا از آن خود کرد. پاداش سکوت و کتاب قانون دو فیلم او در همکاری با مازیار میری در دو سال متوالی بود.
وی در سال ۱۳۸۷ با بازی در فیلم بیست از عبدالرضا کاهانی توانست جایزه بهترین بازیگر نقش اول مرد جشنواره فیلمهای هنری باتومی ۲۰۰۹ را به دست آورد. پرستویی در سال ۱۳۹۲ با بازی در فیلم امروز از رضا میرکریمی مورد تحسین قرار گرفت و برنده جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره فیلم سان فرانسیسکو ۲۰۱۴، جایزه بهترین بازیگر مرد جشنواره بینالمللی سینمای مؤلف رباط ۲۰۱۴ و برنده جایزه بهترین بازیگر مرد از جشنواره فیلم جیپور در سال ۲۰۱۴ شد.
پرستویی در سال ۱۳۹۴ پس از ده سال و برای ششمین بار با فیلم بادیگارد مقابل دوربین ابراهیم حاتمیکیا رفت و در نقش حیدر ذبیحی به ایفای نقش پرداخت. وی برای بازی در این نقش در سی و چهارمین دوره جشنواره فیلم فجر برای چهارمین بار برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد شد.
تلویزیون
پرستویی در انتخاب مجموعه تلویزیونی گزیده کار بود. او اولین کار خود را در سال ۱۳۶۳ آغاز کرد. امام علی، آوای فاخته و خاک سرخ سه کار دیده شده وی از سال ۱۳۶۹ تا ۱۳۷۹ بودهاست. زیر تیغ در سال ۱۳۸۵ و آشپزباشی در سال ۱۳۸۸ ماندگارترین کارهای او در تلویزیون ایران بهشمار میرود. پرویز پرستویی در مصاحبهای جنجالی در ۱۶ دی ماه ۹۶ با فریدون جیرانی در برنامه زنده سی و پنج در رابطه با بسیاری از موضوعات اجتماعی و اقتصادی روز کشور صحبت داشت و در رابطه با تعدادی از فیلمهای مطرحی که در آنها به ایفای نقش پرداخته به مانند فیلمهای مارمولک، بادیگارد، آژانس شیشهای و قاتل اهلی صحبت نمود. در این مصاحبه پرستویی خود را جانباز سینما معرفی نمود و از چالشها و سختیهای هنر بازیگری با جیرانی به گفتگو پراخت.