روز جمعه، کارگرانی در کابل، تابلو ساختمان وزارت زنان را با نام جدید آن که ترکیبی از دری و عربی است به «وزارتخانههای نماز و ارشاد و امر به معروف و نهی از منکر» تغییر دادند.
ساکنان پایتخت افغانستان با ارسال فیلمهایی به ایندیپندنت گفتند این تغییر نام صحت دارد. این فیلمها کارمندان زنی را نشان میدهد که میگویند چند هفته است که سعی میکنند سر کارشان برگردند، ولی به آنها گفته میشود که به خانهشان برگردند.
طالبان که ماه گذشته قدرت را در افغانستان به چنگ آورد، کابینه خود را ۱۰ روز پیش اعلام کرد. در این فهرست کفیلی برای وزارت امر به معروف و نهی از منکر معرفی شده است. هیچ اشارهای به وزیر زنان در این کابینه مردانه نشده است، اما طالبان هنوز انحلال وزارت زنان را تایید نکرده است.
در ویدئوهایی که به صورت آنلاین به اشتراک گذاشته شده، زنان در ورودی وزارت زنان میگویند که روز پنجشنبه در به روی آنها بسته شده است.
یک کارمند سابق این وزارتخانه گفت: «من تنها نانآور خانوادهام هستم. وقتی وزارتخانه وجود ندارد، یک زن افغان باید چه کند؟»
ماه گذشته طالبان با پیشروی صاعقهوار در سراسر افغانستان به قدرت رسید و دولت سابق در میانه خروج پرهرجومرج نیروهای آمریکایی و دیگر نیروهای خارجی سقوط کرد.
طالبان پیش از این در سالهای ۱۹۹۶-۲۰۰۱ در قدرت بود و در آن دوره دختران را از رفتن به مدرسه و زنان را از کار یا تحصیلات عالی منع کرده بود.
در آن دوره وزارت امر به معروف و نهی از منکر به عنوان پلیس اخلاقی این گروه شناخته شد.
یکی از رهبران ارشد طالبان در اوایل هفته جاری گفت که زنان اجازه ندارند در وزارتخانههای دولتی با مردان کار کنند.
پس از انتشار بیانیهای از سوی وزارت آموزش طالبان در فیسبوک که به همه دانشآموزان پسر کلاسهای ششم تا دوازدهم (سنین ۱۱ تا ۱۸) و معلمان مرد دستور میداد کلاسهای خود را در سرتاسر افغانستان از سر بگیرند، نگرانیهایی مبنی بر ممنوعیت رفتن دختران به مدرسه به وجود آمد.
در این بیانیه که روز جمعه ارسال شد، هیچ اشارهای به دختران در آن مقاطع سنی نشده است و این موضوع نگرانی از احتمال اعمال محدودیت از سوی طالبان برای دختران و زنان را افزایش داده است.
از زمان تصاحب قدرت در ماه گذشته، طالبان به دختران کلاس اول تا ششم (سنین ۶ تا ۱۲ سال) اجازه داده است که کلاسهای خود را از سر بگیرند. در دوره حکومت طالبان بر افغانستان در دهه ۱۹۹۰، آنها حضور دختران و زنان را در مدرسه و محل کار منع کرده بودند.
در برخی از استانها، زنان هنوز اجازه ادامه کار نیافتهاند. اما استثنائاتی در بخشهای بهداشت، بیمارستانها و آموزش و پرورش وجود دارد.
طالبان به دانشجویان دختر ثبت نام کرده در این دانشگاهها دستور دادند که کلاسهای درس را پنج دقیقه قبل از دانشجویان پسر ترک کنند و در سالنهای دانشگاه منتظر باشند تا آنها ساختمان را ترک کنند.
فیلمی از لحظه حلق آویز شدن مردی در شهر از هلی کوپتر توسط طالبان را در این صفحه مشاهده می کنید. برای این ویدئو چندتا سناریو گفته شده که دوتاش ایناست:
۱. طالبان یادگرفته (یا یکی رو آورده) هلیکوپترهای آمریکایی رو به پرواز دربیاره و یک نفر رو هم از هلیکوپتر حلقآویز کردند و بالای شهر میچرخونند. ترکیبی از گیمآوترونز و اسکار فیس.
۲. طرف از گردن آویزون نشده و یک طالبان دیگه ست که داره از طناب نردبانی پایین میره. تمرین مثلا. یا هلیکوپتر داره اون فرد رو میندازه روی پشتبوم یه ساختمونی مثلا.
طالبان سنگسار زنان را شروع کردند
از میان دو خلبان زن افغانستانی یکی سه سال پیش به آمریکا پناهنده شد و یکی دیگر دیروز توسط طالبان سنگسار شد. صفیه فیروزی، خلبان زن افغانستانی است که یک بار در دهه ۹۰ میلادی از دست طالبان جان سالم به در برده بود اما این بار سنگسار شد.
طالبان زمانی که روی کار آمد ادعای تغییر داشت و حتی اعلام کرده بود که زنان میتوانند با رعایت پوشش اسلامی به کار خود برگردند. اما بسیاری از زنان شاغل افغانستان در هفته گذشته از کار بیکار شدند.
اما در این میان سرنوشت صفیه فیروزی از همه تلختر بود. این خلبان زن افغانستانی توسط طالبان سنگسار شد.
صفیه فیروزی، یکی از چهار زن خلبان نیروی هوایی افغانستان است. فردی که در دهه ۹۰ و بعد از تصرف افغانستان توسط طالبان، همراه خانوادهاش به پاکستان مهاجرت کرد. اما بعد از سقوط طالبان فیروزی و خانوادهاش به کابل برگشتند.
او هنگامی که در دبیرستان تحصیل میکرد با دیدن یک آگهی تلویزیونی به آکادمی نظامی رفت تا خلبان شود.
صفیه فیروزی در آنجا متوجه شد که فرماندهی نیروهای هوایی افغانستان در جستجوی دخترانی است که در بخش خلبانی آموزش ببینند و خدمت کنند.
به گفته صفیه فیروزی، ۱۳ دختر در آن برنامه درخواست دادند اما تنها او توانست در امتحانات موفق شود و به عنوان خلبان وارد نیروی هوایی افغانستان شود. دومین زن خلبان افغانستانی.
صفیه فیروزی در دوران آموزشی، با همسر خود محمد جواد نجفی آشنا شد و بعدها با وی ازدواج کرد. این خلبان زن افغانستانی در سال ۲۰۱۵ دوران آموزشی خود را تمام کرد.
سرنوشت زنان خلبان افغانستانی
او در این مدت فرزندی به نام نرگس را به دنیا آورد اما مجددا به کار برگشت. او در این مدت هزار پرواز انجام داده بود و یکی از زنان خلبان موفق کشورش بود.
فیروزی با هواپیمای c-208 پرواز میکرد. هواپیمای ترابری که گفته میشود در هنگام جنگ علیه دشمن بسیار مهم است. به خصوص درباره کشور کوهستانی مانند افغانستان که از این هواپیما برای انتقال تجهیزات به نیروهای زمینی استفاده میشود.
بعد از سقوط طالبان کم کم زمینه اشتغال و فعالیت زنان در جامعه افغانستان فراهم شده بود و صفیه فیروزی میخواست بر دیگر زنان تاثیر بگذارد. حتی اگر با چالشهای بسیاری مواجه باشد.
اگرچه او از اولین حمله طالبان به کشورش در امان ماند، اما از دومین حمله جان سالم به در نبرد و سنگسار شد. جز او سه زن خلبان افغانستانی دیگر هم وجود دارد.
اما پیش از صفیه فیروزی، نیلوفر رحمانی اولین خلبان زن افغانستانی بود که برنده جایزه بینالمللی زنان شجاع از وزارت امور خارجه آمریکا شد. رحمانی سال ۲۰۱۸ درخواست به آمریکا پناهنده شد.