شاید دیگر کمتر شاهد سرقت خودروها به شکل سابق باشیم؛ به هر حال با ورود خودروهای خارجی و ارتقاء ایمنی خودروهای داخلی در برابر سرقت، سارقان هم مجبور به تغییر در روشهای خود شدهاند و دیگر کمتر پیش میآید که خودرویی، آن هم از خودروهای مدل بالا، به شیوه و شگرد قدیمی و ابزارها و روشهای دِمُده دزدیده شود.
در این گزارش سعی کردهایم تا با تشریح برخی شیوهها و شگردهای سارقان اتومبیل ، راهکارهایی را برای جلوگیری از سرقت خودرو ارائه دهیم؛ اطلاعاتی که همگی بر اساس پروندههای تشکیل شده از سرقت خودروها در پلیس آگاهی تهران بزرگ جمع آوری شده است.
بدیهی است که منظور از سرقت خودرو در این گزارش، سرقت اتومبیل است نه سرقت لوازم داخلی آن. سرقتهایی که مواجهه با آنها برای اغلب مالباختگان تجربهای تلخ و تقریباً فراموش نشدنی را به وجود میآورد.
شاید یکی از ماهرانهترین و زیرکانهترین روشهای کلاهبرداری که تلفیقی از جعل و کلاهبرداری و سرقت خودرو است، ماجرای خودروهای «سندنمرهای» باشد. روشی که با استفاده از آن دیگر نه به اوراق کردن خودرو نیاز است نه به خارج کردن آن از مرز؛ روشهایی که یا به واسطه درآمد کم یا به دلیل ریسک بالا، هیچکدام چندان مطلوب سارقان نیست؛ در این روش با تلفیق جعل و سرقت خودرو و کلاهبرداری، خودروهای سرقتی نه تنها اوراق یا از کشور خارج نمیشوند بلکه به عنوان یک خودرو معمولی به فروش میرسند؛ حتی شاید در اغلب موارد خریداران این خودروهای سرقتی هم روحشان از سرقتی بودن خودرویی که به قیمت روز، پول آن را پرداخت میکنند خبردار نیست.
اما باند سارقان و جاعلان و کلاهبرداران در این روش دقیقاً چه کار میکنند؟
اعضای این باند در نخستین مرحله با شناسایی خودروهای مدل بالای تصادفی یا آسیبدیده اعم از آتش گرفته، چپی و ... که عمدتاً بیش از 60 درصد خودرو خسارت دیده و قیمتی بسیار نازل دارند، اقدام به خرید این خودروها میکنند. در مرحله بعد و پس از خرید این خودروها، رنگ دقیق بدنه، مدل خودرو و مشخصات ظاهری اصلی این خودروهای خریداری شده، به اطلاع سایر اعضای گروه میرسد و اعضای این باند با پرسه زنی در خیابانها و کوچهها، خودرویی که کاملاً از هر نظر مشابه این خودرو است را شناسایی میکنند.
حالا اینجا است که پای سارقان خودرو به میان میآید و در فرصتی مناسب، خودروی مذکور را به سرقت برده و آن را سریعاً به گاراژ منتقل میکنند. در این مرحله، جاعلان با تغییر شمارههای بدنه و موتور خودروی مسروقه و هک کردن شمارههای خودروی تصادفی روی خودروی مسروقه، خودروی به سرقت رفته را با مدارک خودروی تصادفی به فروش میرسانند.
در آخر هم خودروی تصادفی را اوراق کرده و به قیمت آهن به فروش میرسد و این پایان عمر خودروهایی است که در چرخه سند نمره قرار میگیرند.
اگر در سالهای اخیر نگاهی به عکسهای خبری از نمایشگاههای کشفیات خودروهای مسروقه پلیس بیندازید، در کمترین مواردی است که رد پای یک خودروی ژاپنی در میان خودروهای مسروقه کشف شده وجود نداشته باشد؛ مسالهای که با در نظر گرفتن تعداد پروندههای سرقت خودروهای ژاپنی، یک سوال را جدیتر میکند؛ اینکه چرا برخی خودروهای ژاپنی تا این اندازه محبوب سارقانند؟
کارشناسان پلیس معتقدند در میان خودروهای خارجی، خودروهای ژاپنی علیرغم کیفیت بالا، از نظر ایمنی در برابر سرقت، جزء ضعیفترینها هستند. خودروهایی که به نظر میرسد با توجه به محل تولیدشان، چندان از نظر ایمنی در برابر سرقت، قدرتمند نیستند. خودروهایی همچون مزدا که جزو خودروهای پرطرفدار سارقان است.
اما همیشه یک پای سرقت خودرو، ایمنی خودروها در برابر سارقان است و طبیعی است خودروهایی که از هر لحاظ کمترین توان مقاومت در برابر سارقان را دارند، بیش از دیگر خودروها در معرض سرقت قرار دارند؛ در این بین خودروهای داخلی بهترین انتخاب سارقان هستند؛ خودروهایی که علاوه بر در دسترس بودن آنها برای سارقان و بازار خوب قطعاتشان، عمدتاً از ایمنی کمتری نسبت به خودروهای خارجی برخوردار هستند.
تا قبل از سال 85 و 86، پراید بهترین انتخاب سارقان خودرو بود؛ خودرویی که به دلیل نوع طراحی ضعیف امنیتی آن، توانسته بود درصد بالایی از سرقتهای خودرو را به خود اختصاص دهد. این ایمنی پایین پراید در برابر دزدها آنقدر جنجالی شد تا مدیران شرکت تولید کننده این خودرو را بر آن داشت تا فکری برای ارتقاء امنیت این خودرو کرده و در نهایت توانستند با اضافه کردن ایموبلایزر به این خودرو و تغییراتی در طراحی آن، تحولی جدی در امنیت این خودرو در برابر سارقان ایجاد کنند به طوریکه پرایدهای تولیدی پس از سال 85، آنقدر ایمن شدند که تا حد زیادی از برنامه کاری سارقان خودرو حذف شد و همین دلیلی است که شاید در طرحهای پلیس، کمتر از قبل خودروی پراید آن هم مدل 86 و بالاتر به چشم بخورد.
اما در مقابل، انواع خودروهای پژو تولید داخل، همچنان جزء محبوبترین خودروهای سارقان هستند؛ خودروهایی که به گفته یکی از افسران مجرب پلیس آگاهی در حوزه سرقت خودرو، ایمنی انواع مدلهای پژو که تولید سال 96 بودهاند در برابر سرقت، تقریباً هیچ تفاوتی با خودروهای تولیدی سال 80، یعنی 16 سال قبلتر از آن ندارند و تفاوت زمان سرقت این خودروها تنها به مدت یک دقیقه تغییر کرده است.
بر همین اساس در لیست خودروهای تولید داخل جذاب برای سارقان، پرایدهای مدل پایینتر از 85، پژو 405 و پژو پارس رتبههای اول تا سوم سرقت در تهران را به خود اختصاص دادهاند.
البته این همه ماجرا نیست و نگاهی به پروندههای خودروهای مسروقه نشان میدهد، دامنه سرقت تنها به این چند خودرو خاص محدود نمیشود و حتی خودروهای مدل بالا هم از گزند سارقان در امان نیستند. به عنوان نمونه سالانه چندین پرونده سرقت خودروهای شاسی بلند مدل بالا هم تشکیل میشود که البته بر اساس اعلام مسئولان پلیس، عمده این پروندهها، سرقت به معنای معمول نیست و در اغلب موارد، اختلافات مالی باعث ارتکاب این موارد با استفاده از سوئیچهای یدک میشود.
یکی از سارقان پرآوازه خودرو در تهران، جوان 26 - 27 سالهای است که با وجود آنکه هنوز در زندان است، ولی افسران مجرب پلیس و حتی سارقان، او را نخبهترین سارق خودرو در تهران میشناسند؛ نخبهای که به صورت کاملاً حرفهای، سیستم برقی و الکترونیکی خودروها را میشناخت و شاید کمتر خودرویی بود که این دزد حرفهای قادر به روشن کردن آن نبود. «حسین س» که مدتها به عنوان باطریساز کار میکرد به قدری به سیستم برقی انواع خودروها مسلط بود که مدعی بود با شناختی که از سیستمهای برقی و نقشه برق خودروها دارد، میتواند نه تنها خودروها، بلکه هواپیما را نیز بدزدد.
به گفته یکی از مسئولان پلیس آگاهی تهران بزرگ این سارق حرفهای که سرقت بیش از 60 خودرو در سابقه وی ثبت شده، در زمان فعالیتش به قدری معروف بود که سفارش سرقت انواع خودروها را میگرفت و حتی در زمان سفارش، زمان تحویل خودروی مسروقه را هم اعلام میکرد و ظرف 2 ساعت، خودروی سفارش گرفته را تحویل میداد.
بررسی پروندههای سرقت خودروها در پلیس آگاهی تهران بزرگ نشان میدهد که عمده سرقت خودروها با 5 هدف انجام میشود
.
1: سند نمره
2: اوراق کامل خودرو و فروش قطعات
3: سرقت بخشی از قطعات ارزشمند خودروی مسروقه
4: استفاده از خودروی مسروقه برای ارتکاب جرائم دیگر مثل زورگیری، سرقت و ...
5: خارج کردن خودروی مسروقه از کشور که عمدتاً درخصوص خودروهایی مثل وانت نیسان و تویوتای هایلوکس انجام میشود و این خودروها پس از سرقت، از مرزهای پاکستان و افغانستان از کشور خارج میشوند.
افسران پلیس آگاهی با توجه به پروندههایی که از سرقت خودروها تشکیل میشوند چند توصیه ساده برای در امان ماندن از سرقت خودرو ارائه میدهند:
- استفاده حداکثری از تجهیزات ضدسرقت مثل قفل فرمان، قفل پدال، دزدگیر و مواردی از این دست. تجهیزاتی که گرچه نمیتوانند جلوی سارقان را سد کنند ولی حتماً زمان سرقت را افزایش داده و ریسک سرقت خودرو را برای سارقان افزایش میدهند.
- استفاده از پارکینگ؛ پروندههای متعددی وجود دارد که صاحبان خودروهای مسروقه اعلام کردهاند که با وجود در اختیار داشتن پارکینگ در منازل و یا حتی در حاشیه مراکز تجاری و اداری، به دلیل خستگی یا حتی هزینه پارک ساعتی در پارکینگهای عمومی، فرصت را در اختیار سارقان خودرو قرار دادهاند.
- نصب GPS بر روی خودروها؛ نصب این قطعه باعث میشود در صورت به سرقت رفتن خودرو، محل دقیق خودرو مشخص باشد.