آلودگی هوا و ارتباط ترسناک آن با شیوع کرونا، موضوعی که ترس و وحشت را در این روزهای سیاه کرونایی به جان هر کسی میاندازد، موضوعی که در روزهای اخیر متخصصان از آن سخن میگویند، چند روزی که آلودگی هوا نفس برخی کلانشهرهای کشور را به شماره انداخته است، البته موضوع آلودگی هوا در روزهای سرد سال داستانی تکراری است، اما امسال با سالهای قبل فرق میکند زیرا برخلاف سالهای گذشته که در این شرایط مسئولان و کارشناسان مردم را به استفاده از حمل و نقل عمومی ترغیب میکردند، اما امسال به دلیل شیوع کرونا نمیتوان به مردم بگوییم که از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنید چرا که استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی و افزایش بار آن به معنای شیوع بیشتر کروناست.
در این روزهای سخت کرونایی که ایرانیان در جنگ تمام عیار با کرونا هستند و کرونا وحشیتر از قبل شده است و روزهای سیاه پاییز را سپری میکنیم حالا آلودگی هوا هم دردی دیگری بر دردهایمان اضافه کرده است، هر روز بیش از ۳۰۰ داغ بر دل مردم ایران اضافه میشود و شمار بسیاری از خانوادهها در غربت عزیزان خود را به خاک میسپارند، در این شرایط آب و هوا هم سر ناسازگاری دارد.
کرونا نفسهای بسیاری از ایرانیان را تنگ کرده است و آلودگی هوا این روزها خود قوز بالای قوز شده است، در بسیاری از کلانشهرهای کشور مانند تهران، اهواز، اراک، اصفهان و ... در طول هفته گذشته آلودگی هوا نفسها را به شماره انداخت و چهره شهرها خاکستری رنگ بود.
بعد از همه اینکه به گفته متخصصان آلودگی هوا موجب افزایش شیوع کرونا میشود و در روزهایی که کرونایی روی دور رکورد شکنی است، آلودگی هوا خود معضل بزرگی محسوب میشود، حتی تصور اینکه آلودگی هوا بتواند شیوع کرونا را افزایش دهد و موجب مرگ و میر بیشتر شود برایمان سخت است چرا که در حال حاضر سیاهترین روزهای کرونایی از ابتدای شیوع بیماری تاکنون را تجربه میکنیم.
کیفیت هوا در تهران در روزهای پایانی مهر (از تاریخ ۲۰ تا ۲۷ مهر ماه) به طور مداوم آلوده و در شرایط ناسالم برای گروههای حساس بود همچنین آلودگی هوا نفسهای کلانشهرهایی مانند اراک و البرز را نیز در روزهای اخیر گرفته بود و سازمان هواشناسی نیز روز گذشته (۲۹ مهر) با صدور هشداری از پایداری هوا و افزایش غلظت آلایندهها تا اواسط هفته در ۹ استان کشور شامل تهران، مرکزی، البرز، اصفهان، قزوین، قم، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و خوزستان خبر داد.
سازمان هواشناسی با صدور هشدار زرد رنگ آورده است: در پی پایداری هوا و سکون نسبی جو افزایش غلظت آلایندهها تا پیش از ظهر دوشنبه (۵ آبان ماه) برای استانهای تهران، مرکزی، البرز، اصفهان، قزوین، قم، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و خوزستان پیش بینی میشود.
بر اثر حاکمیت این شرایط جوی افزایش نسبی آلایندهها تا حد ناسالم برای گروههای حساس درصورت افزایش ترددهای درون شهری به ویژه در کلانشهرها رخ میدهد و نسبت به کاهش ترددهای غیرضروری در سطح شهر به ویژه برای کودکان، افراد مسن و بیماران قلبی و تنفسی توصیه میشود.
زمانی که سازمان هواشناسی هشدار زرد رنگ صادر میکند به معنای این است که پدیدهای جوی رخ خواهد داد که ممکن است در سفرها و انجام کارهای روزمره اختلالاتی را ایجاد کند. این هشدار برای آگاهی مردم صادر میشود تا بتوانند آمادگی لازم را برای مواجهه با پدیدهای جوی داشته باشند که از حالت معمول کمی شدت بیشتری دارد. از سوی دیگر مسئولان نیز در جریان این هشدارها قرار میگیرند تا اگر لازم باشد تمهیداتی را بیندیشند.
هرچند که آلودگی هوا و افزایش غلظت ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون میتواند منجر به تشدید علائم بیماریهای قلبی و ریوی شود، اما امسال به دلیل شیوع بیماری کووید ۱۹ اثرات سوء آلودگی هوا دوچندان شده است چراکه از یک سو آلودگی هوا سبب ضعیف شدن عملکرد ریهها و سیستم ایمنی بدن میشود و راه را برای ابتلا به بیماری هموار میکند و از سوی دیگر ویروس کرونا میتواند از طریق ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون منتقل شود.
موضوعی که پیشتر کلانتری رئیس سازمان محیط زیست درباره آن هشدار داده بود.
عباس شاهسونی، رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی درباره ارتباط شیوع کرونا با آلودگی هوا بیان کرد: مطالعاتی در دنیا انجام و نتایج آن در مجلات معتبر پاپ شده است، نشان میدهد که در چین، ایتالیا و بسیاری از نقاط دنیا آلودگی هوا و به ویژه افزایش ذرات معلق باعث افزایش موارد ابتلا و مرگ و میرهای ناشی از کرونا و شدت بیماری میشود.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ما مطالعهای را در این زمینه را از پیک اول تا پیک دوم کرونا یعنی اسفند ماه تا شهریور ماه انجام دادیم و نشان داده شد که ارتباط معناداری بین افزایش ذرات معلق، ازون، دی اکسید نیتروژن و افزایش مرگ و میر ناشی از کرونا در ایران وجود دارد البته درصدهای بدست آمده در ایران به اندازه گزارشهای جهانی نبود.
شاهسونی بیان کرد: بر اساس مطالعهای که برای تاثیر آلودگی هوا بر افزایش مرگ و میر انجام دادیم، دریافتیم که ذرات معلق هوا تا ۶ درصد، ازون تا ۷ درصد و دی اکسید نیتروژن تا ۱۵ درصد باعث افزایش مرگ و میر کرونا در ایران میشود البته در سایر کشورها مانند چین و ایتالیا اعداد گزارش شده بسیار بالاتر بود.
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: آلودگی هوا بر سیستم تنفسی تاثیر میگذارد و موجب تضعیف سیستم ایمنی میشود و کرونا هم بیماری تنفسی است و وقتی با آلایندههای هوا مواجه میشویم فرد بیشتر مستعد ابتلا به کرونا میشود و در روزهایی که هوا آلوده است ما با افزایش غلظت آلایندهها مواجه هستیم و به همین دلیل باید از همین الان باید موضوع را جدی بگیریم و قانون هوای پاک و آیین نامههای این قانون اجرایی شود تا به شرایط اضطرار یا ناسالم نرسیم و اقدامات در زمینه سوخت و خودروها هر چه زودتر شروع شود.
شاهسونی بیان کرد: توصیه ما این است که گروههای آسیب پذیر از ترددهای غیر ضرور در سطح شهر در روزهای آلوده خودداری کنند و نمیتوان به مردم گفت که از وسایل حمل و نقل عمومی استفاده کنند چرا که خطر شیوع کرونا در حمل و نقل عمومی وجود دارد.
ممنوعیت تردد خودروهای سواری، وانت و تاکسی با سن بالای ۱۰ سال، افزایش قیمت طرح ترافیک تا ۱۰ برابر، کنترل کاتالیست وسایل نقلیه در معابر شهری، ممنوعیت تردد اتوبوسهای بالای ۸ سال سن، ممنوعیت تردد خودروهای سنگین (کامیونت، کامیون و تریلی)، ممنوعیت تردد موتورسیکلتها در مناطق مرکزی شهرهای آلوده و پایش کیفیت سوخت توزیعی در شهرهای بزرگ، رایگان کردن تردد با حملونقل عمومی، اعمال جرایم سنگین مالی و حبس برای خودروهای آلودهکننده هوا، تعطیلی و جریمه کارخانهها و نیروگاههای آلاینده هوا، توقیف کامیونهای بدون فیلتر دوده در تمامی شهرهای آلوده و کنترل دود خروجی از وسایل نقلیه در معابر شهرهای آلوده از جمله اقداماتی است که می تواند در کنترل آلودگی هوا موثر باشد.
کرونا در تهران بیشتر از سایر کلانشهرها قربانی می گیرد و یک هفته ای است که آلودگی هوا نفس های پایتخت نشینان را تنگ کرده است و حالا آلودگی هوا دردی شده بر دردهای دیگر ناشی از شیوع کرونا و باید در این شرایط مسئولان شهری به سرعت سیاستگذاری کنند و پیش از آنکه کرونا از فرصت آلودگی هوا استفاده کند و بیشتر قربانی بگیرد اقدامات را اجرایی کنند.
محسن روشنی مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران با اعلام اینکه دلیل اصلی آلودگی هوای پایتخت در ۸ روز اخیر، افزایش غلظت آلاینده ذرات معلق کوچکتر از ۲ و نیم میکرون است، اظهار کرد: هرچند اعداد ثبت شده شاخص بسیار بالایی به شمار نمیروند، ولی نکته قابل تأمل، این است که استمرار این شرایط در ۸ روز متوالی، میتواند موجب نگرانیهایی برای سلامت شهروندان به ویژه افراد دارای بیماریهای خاص، سالمندان و خانمهای باردار شود.
وی با اشاره به اینکه در حال حاضر، علت عمده افزایش شاخص آلودگی هوای تهران، سکون نسبی هوا، عدم ورزش باد مؤثر و تجمع آلاینده ذرات معلق است، گفت: حتی ۳ روز تعطیلات متوالی پنجشنبه، جمعه و شنبه نیز سبب کاهش آلودگی هوای پایتخت نشد.
رئیس شورای شهر تهران اظهار کرد: همان طور که میدانید اخبار کرونا در صدر رسانههای دنیا قرار دارد و به صورت طوفانی عمل میکند؛ در برخی از کشورها صحبت از موج دوم است، اما در کشور ما صحبت از موج سوم است، به نظر میرسد باید اقدامات ویژهای از سوی مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا صورت گیرد.
هاشمی ادامه داد: توصیه بنده این است که به فکر تعطیلی حداقل ۲ هفتهای تهران باشیم، زیرا اگر این کار را نکنیم نمیتوانیم در مقابل موج سوم شیوع ویروس کرونا آن هم در فصل پاییز و زمستان بایستیم. تردد خودروها باعث آلودگی هوا میشود که این خود موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن سالمندان، کودکان یا حتی میانسالان خواهد شد.
عمده عوارض آلودگی هوا و کرونا بر گروههای آسیب پذیر مانند بیماران تنفسی و قلبی عروقی، زنان باردار، کودکان، بیماران مزمن و صعب العلاج و سالمندان است که در این روزها توصیه می شود، این گروه ها برای حفظ سلامت خود از تردد غیر ضرور در کلانشهرها بپرهیزند، همچنین مسئولان باید هر چه زودتر اقدام های فوریتی خود را انجام دهند تا بیش از پیش شاهد افزایش مرگ و میرهای کرونایی نباشیم