بازار مسکن کل کشور پس از ثبات نسبی طی سال گذشته در سال ۱۴۰۱ تحت تاثیر تحرک این بازار در پایتخت قرار گرفته، هرچند رشد شش ماهه و سالیانه آن به ترتیب ۵.۲ درصد و ۵.۴ درصد کمتر از تهران بود. بررسیها نشان می دهد تورم مسکن در شش ماهه ابتدای سال جاری در شهر تهران ۲۲.۲ درصد و در کل کشور ۱۷ درصد بوده است.
تورم نقطه به نقطه سالیانه در شهر تهران نیز ۳۸ درصد و در کل کشور ۳۲.۶ درصد به ثبت رسید. این نشاندهنده شتاب تورم مسکن در تهران طی شش ماهه اخیر است. شش ماهه دوم سال گذشته قیمت خانه در تهران به طور متوسط ۱۰.۷ درصد افزایش یافت؛ در حالی که در نیمه اول امسال این عدد به ۲۲.۲ درصد رسید.
سال گذشته بازار مسکن در شهر تهران تحت تاثیر انتخابات و انتظارات کاهشی در ثبات قرار داشت. رشد سالیانه قیمت مسکن پایتخت در پایان سال گذشته به ۱۶ درصد رسید که کمترین مقدار از سال ۱۳۹۷ به بعد بود. مضافا اینکه ۶.۲ درصد از این عدد فقط در ماه اسفند اتفاق افتاد که از تحرکات سنتی این بازار در پایان سال و آغاز انتظارات افزایشی حکایت داشت
آمار گویای آن است که رشد نقطه به نقطه سالیانه قیمت مسکن در شهر تهران طی سالهای ۱۳۹۷ تا۱۴۰۰ به ترتیب ۸۵ درصد، ۴۴ درصد، ۹۴ درصد و ۱۶ درصد بوده است. مرداد امسال این عدد به ۳۸ درصد رسید. از ابتدای سال جاری نیز تورم ماهیانه مسکن در تهران در فروردین به منفی ۲.۴ درصد، اردیبهشت ۶.۱ درصد، خرداد ۸.۴ درصد، تیر ۵.۸ درصد، مرداد ۲.۵ درصد و طبق آمار غیررسمی در شهریور به ۱.۸ درصد رسیده است.
یک کارشناس بازار مسکن گفت: عواملی که میتوانست به تورم و رشد قیمت مسکن منجر شود در نیمه اول سال اتفاق افتاده و انتظار داریم در شش ماهه دوم، بازار به نسبت آرامی را داشته باشیم.
رامین گوران در گفتوگو با ایسنا اظهار کرد: محصولی که در بخش مسکن تولید میشود، بر اساس قیمت تمام شده است. ممکن است در مواقعی قیمت مصالح ساختمانی کاهش یا افزایش پیدا کند.
وی افزود: در بخش بازار هم دلایلی میتواند به تورم بینجامد. یکی از این موضوعات، ریسکهای غیراقتصادی است که هنوز هم بلاتکلیف است. موضوع دیگر به نبود خریدار ناشی از رشد قیمتها برمیگردد.
این کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه سرمایهگذاری نیز با افت مواجه شده است گفت: هم در بخش ساخت و هم در بخش سفتهبازی، سرمایهگذاری به شدت کاهش یافته است. در همه جای دنیا پول معمولا ۷ تا ۸ بار در سال گردش دارد اما در ایران شاید کمتر از ۲ بار این اتفاق بیفتد که این مساله باعث رکود میشود.
گوران یادآور شد: پیش از این وقتی سازندگان مسکن، پروژهای را به ۵۰ درصد پیشرفت فیزیکی میرساندند، پروژه بعدی را شروع میکردند اما در حال حاضر به دلیل نبود مشتری، امکان تعریف طرحهای جدید وجود ندارد.
وی تصریح کرد: دو سال پیش قیمت پیشفروش در مناطق متوسط و پایین شهر تهران، متری ۷ تا ۸ میلیون تومان بود. در حال حاضر حدودا به ۴۰ میلیون تومان رسیده است. از آن طرف توان خرید متقاضیان متناسب با قیمتها رشد نکرده و بخش مسکن وارد رکود شده است.
بازار املاک کلنگی نیز مثل بقیه بخشهای بازار نقل و انتقالات ملکی دچار رکود سنگین است؛ اما جنس این رکود با آنچه در دو سال گذشته بر شرایط بازار زمین حاکم بود، قدری تفاوت دارد.
بررسی قیمتهای پیشنهادی فروش زمین و املاک کلنگی در فایلهای موجود نشان میدهد تغییر قیمت در اغلب مناطق صفر یا نزدیک صفر بوده است. این موضوع را نمیتوان تنها ناشی از رکود معاملات توصیف کرد، چراکه در سالهای ۹۹ و ۱۴۰۰ نیز که معاملات زمین در مقایسه با پیش از جهش قیمت، کمتعداد و عملا بازار راکد بود، باز هم تورم زمین قابل توجه بود.
اکنون فایلهای کلنگی و زمین در بازار معاملات ملکی پایتخت با قیمتهایی عرضه شده که تفاوت چندانی با سطح قیمت در ابتدای امسال ندارد و این یعنی سرعت رشد قیمت زمین به مراتب کمتر از یکی دو سال گذشته است؛ به این ترتیب کاهش محسوس سرعت رشد قیمت زمین را میتوان ویژگی برجسته بازار املاک کلنگی ارزیابی کرد.