واکسن فایزر نوعی واکسن ضد کرونا است. واکسن فایزر بهصورت دو دوز با فاصله سه هفته و به شکل تزریق عضلانی تجویز میشود. مجوز استفاده از واکسن فایزر برای افراد بالای ۱۲ سال در برخی از کشورها صادر شدهاست. واکسن فایزر برای محافظت در برابر کووید ۱۹ ساخته شده است.ولی چرا واکسن فایزر وارد نشد؟
دکتر مصطفی قانعی درباره آخرین اخبار از واکسنهای ایرانی کرونا، اظهار کرد: نسبت به وضعیت قبلی که داشتیم واکسنهای کووایران برکت و پاستوکووک در فاز سوم قرار دارند و واکسنهای اسپایکوژن، کووپارس و فخرا نیز در مراحل پایانی فاز سوم قرار دارند. واکسن نورا در شرف ورود به فاز سوم و واکسن اسوه نیز درحال ورود به فاز اول مطالعات بالینی است.
آخرین وضعیت واکسن MRNA ایرانی
وی با بیان اینکه طرحهای هفت شرکت هم در مرحله پیش بالینی است، بیان کرد: واکسن MRNA شرکت رناپ نیز پروندهاش را تحویل داده است اما ایراداتی از آن گرفتند که در حال رفع آنها است تا مجوزهای لازم را اخذ کند.
وی درباره تولید انبوه دو واکسن کووایران برکت و پاستوکووک، تاکید کرد: هرکسی بتواند در کشور واکسن تولید کند رضایت بخش است اما جزئیات تولید هر شرکت را از مسئولین مربوطه باید پرسید. در مورد واکسن پاستوکووک باید به تدریج تجهیزات تولید آن داخل ایران نصب شود و تولید صنعتی آن در کشور آغاز شود تا بتواند به میزان وسیعی تولید کند و توزیع شود. هنوز درحال واردات این واکسن از کوبا هستیم؛ ولی طبیعتا کوبا هم محدودیتهایی در تولید دارد. امیدواریم تولید ایران به زودی شکل بگیرد تا در حجم بالا بتوانیم این واکسن را تامین کنیم.
اما و اگرهای واکسیناسیون سنین کمتر از ۱۲ سال علیه کرونا
قانعی درباره واکسیناسیون افراد زیر ۱۸ سال نیز بیان کرد: در برخی منابع علمی عنوان میشود افراد بالای ۱۴ سال را با بزرگسالان یکسان در نظر بگیریم، اما واکسیناسیون کمتر از ۱۲ سال اکنون موضوع قابل بحث در دنیا است و باید نتایج دنیا در این زمینه را هم مطالعه کنیم. از طرفی باید از واکسن داخلی نورا هم حمایت کنیم تا بتواند تحقیقات خود بر این گروه سنی را انجام دهد. نحوه واکسیناسیون افراد زیر ۱۲ سال بر اساس پروتکلهای بهداشتی وزارت بهداشت اعلام خواهد شد.
اهمیت واکسیناسیون سنین زیر ۱۸ سال
وی در ادامه با تاکید بر اهمیت واکسیناسیون افراد زیر ۱۸ سال، بیان کرد: اگر اطفال به کرونا مبتلا شوند معمولا بدون علامت است و بیشتر نگرانی ما هم همواره بزرگسالان بودند. درمورد واکسیناسیون هم چون واکسن ضعیف شده یا کشته شده ویروس است، خطری آنها را تهدید نمیکند و ایمنی خوبی برایشان ایجاد میکند. در واقع در مورد سایر واکسنها هم که در سنین کودکی تزریق میشود، واکسن اثربخشی بالایی دارد، هرچه سن افزایش پیدا کند نتایج نشان داده است که شش ماه بعد دوباره ایمنی واکسن کاهش مییابد و بنایراین این تصور باید در مردم شکل گیرد که واکسن عمدتا مخصوص کودکان است و کودکان بهترین پاسخ را به آن میدهند و اگر در جایی از دنیا این نتایج درخشان باشد باید از آن استفاده کرد.
علت توقف اقدامات برای واردات فایزر
او درخصوص ورادات واکسن فایزر نیز گفت: مطلب این بود که طرح مطالعاتی تزریق واکسن فایزر بر خانمهای باردار متوقف شد؛ زیرا داوطلبین پروژه را رها کردند و بر همین اساس هم چون فایزر نتایجی بر خانمهای باردار نداشت و منتشر نکرد، این واکسن برای این امر وارد نشد. باید واکسنی را برای خانمهای باردار تزریق کنیم که قبلا امتحانش را پس داده باشد. برای کادر درمان هم واکسنهای متعددی در نظر گرفته میشود و شاید اینکه تزریق دوز سوم کادر درمان را تا رسیدن فایزر (که پیش از این اعلام شده بود برای خرید آن از منابعی غیر از آمریکا و انگلستان اقدام میشود) متوقف کنیم، صحبت درستی نباشد، اگر شش ماه از تزریق دوز دوم گذشته باشد باید واکسیناسیون یادآور انجام شود.
واردات واکسن "جانسون و جانسون" در برنامه قرار دارد
وی درباره واکسن "جانسون و جانسون"، گفت: ورادات آن هم در برنامه قرار دارد اما میزان واردات و زمان آن را سازمان غذا و دارو اعلام میکند ولی منعی برای وارداتش نبود.
قانعی در پاسخ به این سوال که آیا ایران برنامهای برای اقدام به اخذ مجوز سازمان جهانی بهداشت برای واکسنهایش را دارد یا خیر؟، گفت: هنوز نتایج واکسنهایی که تولید کردیم منتشر نشده است. اگر نتایج منتشر شود این یک گام است که بتوانیم پرونده برای سازمان بهداشت جهانی ارسال کنیم.
وعده تولید ۵۰ میلیون دز واکسن برکت تا پایان شهریور بینتیجه ماند. همچنین گرچه مجوز واردات فایزر و مدرنا صادر شد اما تاکنون از واردات این واکسنها هم خبری نشده است. در این میان اما امارت صادرکننده واکسن کرونا به ایران شد. ناجی،عضو کمیته علمی کووید ۱۹ کشور میگوید واکسن حیات وکس، ساخت کشور امارات به ایران هم وارد شده است.
سرعت واکسیناسیون در کشور بالا رفته و برخی از شهرها نیز بدون محدودیت سنی واکسیناسیون را ادامه میدهند. اما سوال اینجاست، واکسیناسیون در کشور با کدام نوع واکسن سرعت گرفته است؟
اگرچه قرار بود واکسن برکت سرعت واکسیناسیون در کشور را بالا ببرد و تا پایان شهریور ۵۰ میلیون دز از آن تولید شود اما با گذشت زمان، این وعده بینتیجه ماند، آنهم با هزینههای میلیاردی! اما هفته گذشته مدیرعامل کارخانه شفافارمد وابسته به ستاد اجرایی فرمان امام خبر داد که تاکنون حدود ۱۰ میلیون دز واکسن کوو ایران برکت ساخته شده که از این تعداد حدود پنج میلیون دز آن تحویل وزارت بهداشت داده شده است.
تاکنون مجوز پنج واکسن داخلی در کشور صادر شده اما هنوز هیچکدام نتوانستهاند واکسیناسیون را در کشور عهدهدار شوند. حالا هم صحبت از واردات واکسن حیات وکس از کشور همسایه ایران یعنی امارات متحده عربی است.
در روزهای گذشته برخی از کاربران شبکههای اجتماعی گفته بودند که واکسن حیات وکس ساخت امارات به آنها تزریق شده است. موضوعی که مقامات رسمی نسبت به آن واکنشی نشان ندادند. پس از پیگیریهای تجارتنیوز از گمرک و اتاق بازرگانی ایران و امارات نیز این موضوع تکذیب شد.
واکسن ساخت امارات به کشور وارد شده
اما حالا علیرضا ناجی، عضو کمیته علمی کووید۱۹ کشور به تجارتنیوز میگوید: «اخیرا محمولهای از سینوفارم ساخت امارات که همان حیات وکس است به کشور وارد شده است.»
ناجی درباره واکسن ساخت امارات توضیح میدهد: «واکسن حیات وکس همان واکسن سینوفارم پکن است. به دلیل مشارکت زیادی که امارات با چین در کارآزمایی بالینی سینوفارم داشت، کارحانه تولید آن در این کشور ساخته شد. حالا امارات حدود دو میلیون دز واکسن حیات وکس در ماه تولید میکند.»
او با بیان اینکه حیات وکس چون تحت لیسانس همان سینوفارم پکن است، ادامه میدهد: «این واکسن باید همان کارآیی را داشته باشد. اینطور نیست که امارات کارآزمایی جدیدی برای ساخت واکسن انجام داده باشند.»
عضو کمیته علمی کووید۱۹ کشور میگوید: «حیات وکس هم مانند سینوفارم ساخت پکن باید در دو دز تزریق شود. فاصله زمانی تزریق این دو دز هم از ۲۱ روز تا ۲۸ روز است.»
این در حالی است که روحالله لطیفی، سخنگوی گمرک در این مورد به تجارتنیوز گفته بود: «واکسنهای سینوفارم چینی، آسترازنکا ژاپنی، ایتالیایی سبد کوواکس، آسترازنکا چینی سبد کوواکس، اسپوتنیک روسی، آسترازنکا روسی، آسترازنکا از اتریش و بهارات هندی تاکنون به کشور وارد شده است.»
لطیفی گفته بود تا این لحظه واکسن از مقصد امارات به کشور وارد نشده است. واکسنهای سینوفارم مستقیم از چین وارد میشود.
عرفان شاکری، نایب رئیس دوم اتاق مشترک بازرگانی ایران و امارات نیز با ابراز بیاطلاعی از واردات واکسن ساخت امارات به تجارتنیوز میگوید: «مشخص نیست که واکسن ساخت امارات به کشور وارد شده باشد یا نه. باید این موضوع را از سازمان غذا و دارو پیگیری کرد.»
بنابر اعلام گمرک ایران، روز گذشته نیز یک محموله سه میلیون دزی واکسن سینوفارم به کشور وارد شد. بر این اساس مجموع واکسنهای وارداتی به کشور به بیش از ۵۸ میلیون دز رسید.
از سوی دیگر بعد از اما و اگرهای زیاد و ممنوعیت وارادت واکسن فایزر و مدرنا سرانجام مردادماه، محمدرضا شانهساز، سخنگوی سازمان غذا و دارو گفت مجوز واردات واکسنهای فایزر و مدرنا صادر شد. اما تاکنون هیچ خبری از این واکسنها در کشور نشده است.
به جای فایزر و مدرنا، حیات وکس به کشور وارد شده و در شبکه بهداشتی توزیع شده. به نظر میرسد بخشی از سرعت واکسیناسیون ایران به واردات واکسن حیات وکس مربوط است.
گفتنی است به جز ایران، اخیرا نیز فیلیپین از واردات یک محموله واکس حیات وکس ساخت امارات خبر داده بود. برخی از کاربران شبکههای اجتماعی نسبت به صادرات واکسن از سوی امارات واکنش نشان دادند. آنها میگویند امارات به جای شعار و بدون سر و صدا عمل کرد و حالا جای خود را در بازار جهانی واکسن باز میکند.
غالب واکسنهای تزریق شده در ایران سینوفارم بوده. گرچه این واکسن تائیدیه سازمان بهداشت جهانی را دارد اما برخی از کشورهای اتحادیه اروپا واکسنهایی را که آژانس دارویی اروپا تائید نکرده باشد، به رسمیت نمیشناسد. بنابراین مسافران ایرانی که سینوفارم تزریق کرده باشند برای سفر به این کشورها محدودیتهایی دارند.
با سرعت گرفتن روند واکسیناسیون در کشور مجددا رکورد تزریق روزانه شکسته شد.
اماآخرین خبرها از واردات واکسن های فایزر و مدرنا چیست؟ سخنگوی وزارت خارجه امروز در نشست هفتگی خود با خبرنگاران گفت هیچ خط قرمزی برای واردات واکسن وجود ندارد.
فرمانده عملیات ستاد مقابله با بیماری کرونا اظهار داشت: در حال حاضر فایزر به جز آمریکا در ۸ پلتفرم دیگر تولید میشود و کشورهای اتریش، بلژیک و... واکسن فایزر را تولید میکنند بنابراین واردات فایزر از این کشورها به ایران هیچ محدودیت و منعی ندارد.
کیانوش جهانپور سخنگوی سازمان غذا و دارو، با شاره به بدعهدی کشور هندوستان در ارائه واکسن کرونا به ایران اظهار داشت: در حال حاضر هزینه 500 هزار دوز واکسن خرید ماهها پیشپرداخت شده و 375 هزار دوز آن نیز توقیف و وارد کشور نشده است.
وی ادامه داد: صدها هزار بطری سرم خریداری نیز توقیفشده و به کشور نرسیده البته به نظر میرسد با مذاکرات صورت گرفته این واکسن و سرم نیز وارد کشور شود.
این مقام مسؤول در خصوص وضعیت واکسن کوواکس گفت: ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن بهواسطه بانک مرکزی و وزارت امور خارجه خریداری و پرداخت شد. توزیع واکسن کوواکس در تمامی دنیا تأخیر دارد. برای نمونه قرار بود تا پایان بهار ۳ میلیون و ۶۰۰ هزار دوز تحویل داده شود اما نشد و از مجموع ۱۶ میلیون و ۸۰۰ هزار دوز واکسن، تنها ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار دوز دریافت کردهایم و برای مابقی در صف نوبت قرار داریم.
وی با اشاره به وضعیت واردت واکسن از چین گفت: با تلاش همه دستگاههای مربوطه وارد واکسن از چین بهصورت استمراری شروع شد، در حال حاضر هفتهای دو محموله واکسن دریافت میکنم و بخش عمدهای از واکسیناسیون کشور نیز بهواسطه همین واکسنها انجام شد.
وی ادامه داد: از ماهها قبل رایزنیهایی برای دریافت واکسنهای دیگر از مبدأ اروپا انجامشده، تا امروز ما از واکسنهای غربی تنها واکسن آسترازنکا را دریافت کردهایم و برای واکسنهای مدرنا و فایزر تولید خارج از اروپا نیز مدتهاست در حال مذاکره هستیم و بهزودی به سبد واکسیناسیون کشور افزوده خواهد شد.
جهانپور درنهایت گفت: ژاپن نیز واکسن آسترازنکا نیز تحت لیسانس تولید میکند که با رایزنیهای صورت گرفته، سه محموله معادل با محمول 2 میلیون و ۹۰۰ هزار دوز واکسن به مردم ایران اهدا شد و پسازاین موارد خرید و اهدایی در صورت لزوم پیگیری خواهد شد.
واکسن کرونای فایزر هم وارد می شود؟| به چه شرطی؟
علیرضا زالی در بازدید از مرکز واکسیناسیون کارکنان بازار سرمایه با بیان اینکه امروز شاهد الگوی جدیدی از واکسیناسیون در کشور بودیم، اظهار داشت: سازمان بورس و اوراق بهادار الگوی جدیدی برای واکسیناسیون نیروی انسانی مشغول به کار در این صنعت به وجود آورده است که میتواند الگوی خوبی برای سایر صنوف و گروههای شغلی باشد.
وی ادامه داد: در این مرکز تجمعی واکسیناسیون، کارکنان بازار سرمایه شاهد نظم در پذیرش افراد هستیم که نیروی انسانی به کار گرفته شده به خوبی توانستند جلوی ازدحام را بگیرند و صفوف واکسیناسیون مدیریت شده است. همچنین در این مرکز قبل از واکسینه کردن افراد در باجههایی مشاورههای لازم توسط نیروی انسانی متخصص به افراد داده میشود و افراد قبل از واکسینه شدن، اطلاعات مورد نیاز خود را دریافت میکنند.
فرمانده عملیات ستاد مقابله با بیماری کرونا با اشاره به مشارکت بخش خصوصی برای واردات واکسن گفت: خوشبختانه طبق آخرین مصوبه ستاد ملی کرونا تمام فعالان اقتصادی، بازرگانان و تجار خوشنام کشور میتوانند از مسیرهای تعریف شده در واردات واکسن مشارکت داشته باشند و بخش خصوصی که در این حوزه ورود کند مورد حمایت ستاد ملی کرونا قرار میگیرد.
زالی با تاکید بر اینکه در واردات واکسن توسط بخش خصوصی مهمترین موضوع این است که واکسنهای مورد نظر مورد تایید وزارت بهداشت باشند و اصالت واکسن تایید شده باشد، تاکید کرد: از دیگر موضوعات حائز اهمیت برای واردات واکسن از سوی بخش خصوصی، رعایت استانداردهای زنجیره ترابری است. واکسنها محمولههای بیولوژیک هستند که حمل و نگهداشت و انتقال آنها با سایر کالاها متفاوت است و بخش خصوصی برای واردات واکسن باید تمام این موضوعات را مد نظر داشته باشد و استانداردها را بتواند رعایت کند.
وی افزود: نکته دیگر این است که در عرصه جهانی تبادلات واکسیناسیون تحت مدیریت دولتها است در توزیع، بازاریابی و صادرات واکسن نهادهای دولتی و کشورها حضور دارند و این شاید چالشهایی را برای بخش خصوصی ایجاد کند، اما با افزایش تیراژ تولید واکسن در سراسر جهان، این چالشها هم برطرف میشوند.
فرمانده عملیات ستاد مقابله با بیماری کرونا با تاکید بر تایید اصالت واکسنهایی که توسط بخش خصوصی وارد میشوند، تصریح کرد: رعایت پروتکلهای تایید اصالت، انتقال و نگاهداشت واکسنهای وارداتی بسیار حائز اهمیت است چرا که سازمان بهداشت جهانی در آخرین گزارش خود اعلام کرده ۳۰۰ میلیون دوز واکسن تقلبی در برخی از کشورها کشف شده است.
زالی درباره مراکز شبانه روزی واکسیناسیون در کشور یادآور شد: در حال حاضر در تهران حدود ۱۲ مرکز واکسیناسیون ۲۴ ساعته راهاندازی شده که در طول شبانه روز به افراد خدمات ارائه میدهند، اما موضوع بسیار مهم در این باره توزیع واکسن بین این مراکز است.
وی با اشاره به ازدحام جمعیت در چند روز گذشته در برخی از مراکز واکسیناسیون در تهران بیان داشت: متاسفانه با انتشار اخباری مبنی بر اینکه محدودیت گروه سنی برای تزریق واکسن برداشته شده، در دو سه روز گذشته شاهد ازدحامهایی در مراکز واکسیناسیون بودیم و با این انتشار خبر نادرست در شبکههای اجتماعی، افراد با تصور اینکه محدودیت سنی برداشته شده، اقدام به مراجعه به سایتهای واکسیناسیون کردند و ازدحامهای غیرضرور ایجاد شد.
فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا تاکید کرد: همانطور که اعلام کردیم کماکان واکسیناسیون بر اساس اولویت سنی است و هرگونه تغییری که در این برنامهریزیها انجام و اعمال شود متولیان واکسیناسیون آن را به طور رسمی اعلام خواهند کرد.
زالی ادامه داد: بیش از ۵۰ درصد از ازدحامهای مراکز واکسیناسیون غیرضروری بوده است که بیشترین ازدحامها هم برای شمال و شرق تهران بوده است.
وی درباره پرتیها و دوزهای اضافه ویالهای واکسن و استفاده آنها گفت: طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی به تمام مراکز واکسیناسیون اعلام کردیم که از دوز اکسترا یا پرتی استفاده نکنند. در تمام دنیا این گمان به وجود آمده که انتهای هر ویالی که واکسنی باقی میماند را میتوان استفاده کرد، اما بهداشت جهانی اعلام کرده دوز اکسترا برای استفاده نیست و پرتیها نباید استفاده شوند چرا که شرکت تولیدکننده واکسن دوز اکسترا را برای پوشش احتمال آسیب دیدن ویال در نظر گرفته است و نسبت به استفاده آن به تمام دنیا تذکر داده شده است.
فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در پاسخ به اینکه چرا در برخی از مراکز واکسیناسیون شاهد تنوع انواع واکسن نیستیم، گفت: به دنبال آن هستیم تا سبد متنوعتری از انواع واکسن داشته باشیم، اما قطعا بهترین واکسن اولین واکسن در دسترس است. طبق آخرین گزارشها در عرصه جهانی که مطالعات بسیار سنگینی در این حوزه انجام شده اثبات شده که واکسن میتواند تا ۱۱ برابر احتمال مرگ و میر برای افراد را کاهش دهد.
زالی در پاسخ به اینکه آیا بخش خصوصی امکان و اجازه واردات واکسن فایزر را دارد، خاطرنشان کرد: در بحث واردات واکسن از سوی بخش خصوصی، نسخه بسیار مهم این است که تاجران و فعالان اقتصادی قبل از اینکه فرایند تجاری و بازاریابی برای واردات واکسن را انجام بدهند، در مورد برند آن واکسن از وزارت بهداشت تاییدیه بگیرند، اما با توجه به تاکیدات رئیس جمهوری و معاون اول، فرایند واردات واکسن برای بخش خصوصی بسیار تسهیل شده است.
وی ادامه داد: بخش خصوصی تنها میتواند از مبادی که کمیته وزارت بهداشت آن را تایید کرده نسبت به واردات واکسن اقدام کنند.
فرمانده عملیات مدیریت بیماری کرونا در پاسخ به اینکه واردات واکسن برای بخش خصوصی با چه ارزی انجام میشود، اظهار داشت: واکسیناسیون در کشور رایگان است و بخش خصوصی که نسبت به واردات واکسن اقدام میکند باید شامل حمایتهای ارزی دولت شود و تامین ارز برای این افراد رایگان باشد.
زالی همچنین در پاسخ به اینکه آیا منعی برای واردات واکسن فایزر در کشور وجود دارد، گفت: در حال حاضر فایزر به جز آمریکا در ۸ پلتفرم دیگر تولید میشود و کشورهای اتریش، بلژیک و... واکسن فایزر را تولید میکنند بنابراین واردات فایزر از این کشورها به ایران هیچ محدودیت و منعی ندارد.
بلایی که بعد از تزریق دُز دوم واکسن کرونا بر سرتان می آید
براساس اعلام متخصصان و سازمان بهداشت جهانی، احتمال دارد که عوارض جانبی بعداز تزریق دز دوم واکسن کرونا، شدیدتر از دز اول باشد. البته گاهی هم این عوارض طبیعی بوده و ممکن است ناشی از واکنشهای سیستم ایمنی باشد.
دکتر مایکل چاکوویچ، متخصص زنان و زایمان از مرکز پزشکی وکسنر دانشگاه ایالتی اوهایو، میگوید:
« تغییرات زیادی در عوارض جانبی پس از واکسنهای کووید -۱۹ وجود دارد. طبق آزمایشی که در بریتانیا انجام شد، تنها ۲۲ درصد از افراد بعد از دوز دوم واکسن فایزر_بیون تک عوارض جانبی سیستمیک مانند خستگی، سردرد یا لرز داشتند.»
شصت و هشت درصد هم فقط واکنشهای موضعی مانند درد یا حساسیت در محل تزریق داشتند.
بااین حال عوارض ناشی از واکسنها با یکدگیر متفاوت هستند. مثلا عوارض واکسنهای ویروس کشته یا غیرفعال شده، عوارض کمتری نسبت به واکسنهای جدید از نوع RNA دارند.
اما درمقابل میزان اثربخشی واکسنهای RNA، چون فایزر و مدرنا بیشتر واکسنهای ویروس کشته شده نظیر سینوفارم و اسپوتنیک هستند.
همانطور که گفته شد، در آزمایشهای بالینی واکسن فایزر و مدرنا بیشتر شرکتکنندگان علائمی مانند سردرد، تب و بدن درد بعد از دوز دوم داشته اند. شدید شدن این عوارض میتواند به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به واکسنها باشد.
هنگامی که فرد دز اول واکسن کرونا را دریافت میکند، پروتئین ویروسی به نام پروتئین سنبله توسط واکسن تولید میشود که برای بدن جدید است. در این هنگام بدن پروتئین را بهعنوان یک آنتیژن شناسایی میکند و با التهاب در محل تزریق واکنش نشان میدهد به همین دلیل است که دریافت اولین دوز اغلب سبب ایحاد درد در ناحیه بازو میشود.
سلولهایی که باعث ایجاد التهاب در بازو میشوند، سیگنالهایی به بدن ارسال میکنند که حاوی این پیام است: «آنتیبادیهایی علیه پروتئین سنبله ایجاد کن.»
پس ممکن است این فرآیند باعث التهاب در سایر قسمتهای بدن شده که درنهایت منجر به سردرد، خستگی و تب بعد از دریافت اولین دوز واکسن در برخی افراد میشود.
پس از دریافت دز د اول، حالا نوبت دز دوم واکسن کرونا رسیده و افراد میخواهند بدانند که علت عوارض ناشی از تزریق واکسن دوم چیست؟
درواقع هنگامی که شخص دوز دوم واکسن را دریافت میکند، بدن او آنتیبادیها و سلولهایی که پروتئین سنبله را از دوز اول دریافت کرده را به یاد میآورد. هنگامی که سلولها با آن روبرو میشوند، این پروتئین را تشخیص داده و خیلی سریع واکنش قویتری را شروع میکنند.
این پاسخ ناگهانی، سبب ایجاد التهاب گسترده میشود که میتواند منجر به علائم شبیه آنفلوآنزا هم شود. اما نکته مبثت موضوع این است که این فرآیند میتواند آنتیبادیهای بیشتری ایجاد کند که در آینده از بدن فرد محافظت میکنند.
تزریق دز دوم واکسن کرونا در بدن هر فرد متفاوت است. مثلا افرادی که تاکنون به بیماری کووید ۱۹ مبتلا نشده اند، دز اول سیستم ایمنی را تقویت میکند و دومی بهعنوان تقویتکننده اولی عمل میکند.
اما در افرادی که قبلا دچار این بیماری شده اند، دز دوم کارایی سیستم ایمنی را تثبیت میکند و اولین تزریق ممکن است مانند تقویتکننده عمل کند.
عوارض در گروه دو متفاوت است و ممکن است اولین واکسن علائم بیشتری نسبت به افراد سالم ایجاد کند. بااین حال مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC)، همچنان واکسیناسیون کامل را توصیه میکند.
همچنین برخی از عوامل هم هستند که احتمال بروز عوارض جانبی را افزایش میدهند.
به اعتقاد کارشناسان، افراد جوان احتمالاً عوارض جانبی را بیشتر تجربه میکنند، زیرا سیستم ایمنی قوی تری دارند. همچنین احتمال بروز عوارض جانبی شدیدتر در زنان بیشتر از مردان است.
به گفته دکتر مسعود مردانی، متخصص بیماریهای عفونی، داشتن درد و تب علامت طبیعی و شایعی است، اما اگر قرمزی یا حساسیت به لمس در موضع تزریق بعد از ۲۴ ساعت بدتر شود یا عوارض جانبی به حدی شدید باشد که فرد را نگران کند یا زمانی که عوارض بعد از چند روز از بین نروند، باید به پزشک مراجعه کرد.
او میگوید: «عوارض جانبی میتواند توانایی فرد در انجام فعالیتهای روزمره را تحت تاثیر قرار دهد، اما باید در طی چند روز از بین بروند. اگر فرد نیاز به تسکین فوری دردهای عضلانی، درد در محل تزریق، تب داشته باشد، استامینوفن و مسکن میتواند مصرف کند و ایجاد تب بعد از واکسیناسیون کاملاً عادی است و طی ۴۸ ساعت از بین میرود.»
مردانی افزود: «برخی افراد بعد از تزریق واکسن کووید -۱۹، هیچ دردی را در محل تزریق مشاهده نمیکنند و همچنین به هیچ وجه احساس درد ندارند و این طبیعی است.»
با وجود این که دریافت دوز دوم واکسن کرونا بسیار مفید است و ایمنی افراد در برابر گونههای جهش یافته مانند گونه دلتا را افزایش میدهد، اما عوارضی را ایجاد میکند که ممکن است شدیدتر از دریافت دوز اول واکسن باشد.
بااین حال این عوارض نگران کننده نبوده و پس از گذشت چند روز رفع میشود.
متخصصان معتقدند که دریافت دز دوم از اهمیت زیادی برخوردار است و باعث میشود فرد در برابر عامل بیماری ایمن شود.
به گفته آنها دز دوم واکسن سیستم ایمنی بدن را قویتر و آمادهتر میکند. یعنی سلولهای حافظه با تزریق دوز دوم آنتی ژن را تشخیص میدهند و با واکنش سریع پاتوژن را از بین میبرد. همین هم باعث باعث بروز عوارض جانبی شدیدتری نسبت به دز اول میشود.
عوارض جانبی ناشی از دریافت دوز اول واکسن کرونا شامل احساس درد در محل تزریق، تب خفیف، خستگی و ضعف است.
بسیاری از افراد نیز پس از دریافت دوز دوم واکسن کرونا احساس خستگی میکنند. عوارض جانبی ناشی از دریافت دوز دوم واکسن کرونا شامل حالت تهوع، استفراغ، سردرد و لرز نیز میشود. ممکن است افراد واکنشهای آلرژیک و آنافیلاکسی را نیز پس از دریافت دوز اول یا دوم واکسن کرونا تجربه کنند.
اگر بعد دریافت واکنس هیچ علائمی نداشته باشیم، ایا ایمنی لازم ایجاد میشود؟
مطلب زیر مستقیما از وبسایت مدیکال نویز تودی ترجمه شده. مدیکال نیوز تودی پر بازدید ترین وبسایت حوزه سلامت با بیش از 85 میلیون کاربر ماهانه است.
ویلیام شافنر، استاد بیماریهای عفونی در مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت در نشویل ایالت تنسی ، در مصاحبه با Medical News Today ، در مورد رابطه بین عوارض جانبی و مصونیت از SARS-CoV-2 ، ویروسی که باعث COVID-19 می شود ، صحبت کرد.
دکتر شافنر در این مورد میگه؛ وجود یا عدم وجود عوارض واکسن، ایمنی رو مشخص نمیکنه. همچنین هیچ رابطه ای بین عوارض واکسن و میزان ایمنی ایجاد شده وجود نداره.
نحوه عملکرد واکسن ها اینطوریه که با تحریک بدن برای ایجاد ایمنی در برابر عامل بیماری زا افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف ممکن است قادر به ایجاد ایمنی کامل یا حتی نسبی در برابر SARS-CoV-2 نباشند.
به گفته پروفسور شافنر ، بعضی از داروها، مانند داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی و برخی از داروهایی که در درمان سرطان استفاده می شوند، ممکنه روی اثربخشی واکسن های کووید -19 تأثیر منفی بذاره.
بنابراین میشه نتیجه گرفت که اگه واکسن رو دریافت کردید و هیچ عوارضی نداشتید به معنی ایجاد یا عدم ایجاد ایمنی نیست.
راه های پیشگیری از ابتلای شدید به کرونا
نقشه شوم کرونا برای شهر های ایران
هفته گذشته تعداد شهرهای قرمز کرونا 359 شهر بود. اکنون تعداد شهرهای قرمز کرونا به 306 شهر رسیده است. البته آمار تعداد شهرهای قرمز کرونا از 23 مرداد به روز نشده بود. سرپرست تیم توسعه اپلیکیشن ماسک در گفت و گو با رکنا تعطیلی شش روزه دو هفته پیش را عامل تاخیر دو هفته ای در به روز شدن تعداد شهرهای قرمز کرونا عنوان کرد. تعداد شهرهای قرمز کرونا نشانگر میزان گستردگی شیوع کرونا در ایران است.
رنگ بندی جدید کرونایی کشور اعلام شد. بر اساس آخرین تغییرات در نقشه رنگبندی شهرستانهای کشور در اپلیکیشن ماسک وزارت بهداشت، ۳۰۶ شهرستان در وضعیت قرمز، ۱۱۰ شهرستان نارنجی و ۳۲ شهرستان زرد هستند؛ تعداد شهرستانهای آبی صفر است.
یک پزشک بخش کرونا، با بیان اینکه قبلا در فضای آزاد احتمال ابتلا به ویروس کمتر بود، تصریح کرد: اکنون در فضای آزاد نیز امکان ابتلا وجود دارد، زیرا سرعت سرایت دلتا بسیار بالاست و لذا هر فردی که از خانه خارج می شود حتما باشد ماسک داشته باشد.
به گفته پزشکان، انتقال ویروس معمولی کرونا حین گفت وگوی دو نفر با هم بدون ماسک و در فضای باز اندک است، اما انتقال ویروس دلتا در این شرایط و بدون ماسک بسیار بیشتر است.
همچنین میزان اقامت بیماران کرونای دلتا نسبت به جهشهای قبلی این ویروس در مراکز درمانی ۲.۵ روز بیشتر و اقامت طولانیتری دارند.
دکتر جعفری نژاد، پزشک بخش کرونای بیمارستان رازی رشت، با اشاره به تفاوت سویه دلتا از نظر علائم با سویه های قبلی، اظهار کرد: مهمترین تفاوت سویه دلتا قدرت سرایت پذیری بسیار زیاد آن است.
وی با بیان اینکه قبلا در فضای آزاد احتمال ابتلا به ویروس کمتر بود، تصریح کرد: اکنون در فضای آزاد نیز امکان ابتلا وجود دارد، زیرا سرعت سرایت دلتا بسیار بالاست و لذا هر فردی که از خانه خارج می شود حتما باشد ماسک داشته باشد.
این فوق تخصص ریه اضافه کرد: یک فرد آلوده در جمع خانوادگی و گروهی و دورهمی تعداد کثیری از افراد را به راحتی آلوده می کند.
جعفری نژاد، با اشاره به میزان درگیری ریه در بهبودی افراد مبتلا، عنوان کرد: میزان درگیری ریه افراد مبتلا به کرونا وابسته به زیرفاکتورهاست و هرچقدر سن افراد بیشتر باشد با بیماری ها زمینه ای متعددی نیز مواجه هستند و لذا احتمال درگیری ریه بیشتر است؛ البته کرونا سایر اعضای بدن همچون پوست، کلیه، قلب، مغز و اعصاب را درگیر می کند، اما درگیری عضوی حساس مانند ریه خطرناک تر است، زیرا می تواند منجر به مرگ شود.
وی با بیان اینکه همه مبتلایان به کرونا با درگیری ریه مواجه نیستند، گفت: متاسفانه افزایش تعداد مبتلایان به کرونا موجب شده شاهد افزایش تعداد بیماران دارای درگیری ریه باشیم.
این پزشک بخش کرونا، ریه را متشکل از دو بافت یکسان دانست که در قفسه سینه قرار دارد و بیان کرد: برخی از بیماران با ۱۰ درصد درگیری ریه خیالشان راحت می شود، اما چنین چیزی نیست، زیرا بسیاری از افراد بعد از ابتلا به کرونا تا دو هفته اول علائم بالینی همچون تب و لرز و گلودرد دارند و سی.تی اسکن انجام می دهند که درگیری را نشان نمی دهد.
وی از افراد خواست بدون دلیل سی.تی اسکن انجام ندهند و اضافه کرد: سی.تی ملاک تشخیص بیماری نیست، بلکه از سی.تی برای تقسیم بندی میزان درگیری ریه مبتلایان به کرونا به سه دسته غیر شدید، متوسط تا شدید و بحرانی و خیلی شدید کمک می گیریم.
جعفری نژاد، با بیان اینکه میزان درگیری بالای ۵۰ درصد ریه همراه با علائم حیاتی و سنجش اکسیژن معنا پیدا می کند، متذکر شد: در فاز شدید بیماری اقدامات لازم و آزمایشات خاص و داروهای ویژه مورد استفاده قرار می گیرد و لذا پزشک صرفا براساس سی.تی امکان تشخیص ندارد.
این فوق تخصص ریه ادامه داد: در برخی از مواقع میزان درگیری پایین است، اما طی ۲۴ ساعت بعد کل ریه درگیر می شود؛ از طرف دیگر برخی از افراد بعد از دو هفته اول ابتلا سی.تی انجام می دهند و درگیری بالایی دارند، اما روند رو به بهبودی را نشان می دهد.
وی روند ترمیم ریه بعد از ابتلا به کرونا را حداقل سه هفته و حداکثر شش هفته تا سه ماه دانست و اظهار کرد: مهمترین راه برای پیشگیری از کرونا واکسیناسیون و رعایت پروتکل های بهداشتی در قالب ماسک، فاصله گذاری اجتماعی و پرهیز از تجمعات و دورهمی هاست.
جعفری نژاد، با بیان اینکه هیچ دارو، غذا و ویتامین خاصی برای پیشگیری از کرونا وجود ندارد، خاطرنشان کرد: تغذیه مناسب بسیار مهم است و حتما باید رعایت شود، اما با تغذیه مناسب از ابتلا به کرونا مصون نیستیم؛ البته افراد دارای کمبود ویتامین حتما باید درمان شوند، زیرا ضعف بدن افراد را آسیب پذیرتر می کند.
وی ماسک را اولویت پروتکل های بهداشتی دانست و یادآور شد: اگر ماسک به اندازه چند ثانیه در فضای آلوده برداشته شود، فرد حتما مبتلا می شود. البته انتقال ویروس از سطوح کمتر است، اما در فضاهای بسیار آلوده باید مراقب سطوح هم باشیم.
این پزشک بخش کرونا، با اشاره به میزان مصونیت واکسن های موجود از ۵۰ درصد تا ۹۰ درصد، عنوان کرد: هر واکسنی که در دسترس دارید را تزریق کنید، زیرا همه ما واهمه داریم که افراد مبتلا به کرونا زنده می مانند یا میمیرند و لذا واکسن قدرت کشندگی کرونا را تقریبا صفر می کند.
جعفری نژاد، ایمنی زایی واکسن را دو هفته بعد از تزریق دوز دوم دانست و گفت: بدون رعایت پروتکل های بهداشتی به ویژه ماسک حتی بعد از تزریق واکسن هم هر لحظه به کرونا مبتلا خواهیم شد، اما احتمال مرگ نداریم.