سهام عدالت در واقع فروش تسهیلات بخشی از سهام شرکتهای دولتی معین، به اقشار پایین درآمدی جامعه است. سهام عدالت را میتوان نوعی یارانه، تلقی کرد. سهام عدالت در دولت نهم اجرایی شد و در میان طرحهای اقتصادی دولتی در جهت بهبود رفاه و حمایت از اقشار کمدرآمد جامعه و فقرا، بیشتر موردتوجه بوده و به دفعات مورد حمایت قرارگرفته است. هدف سهام عدالت مستقل کردن خانوارهای نیازمند به خود و کاهش حمایتهای مالی مستقیم دولتی به آنها می باشد.
محمدعلی دهقان دهنوی در حاشیه نشست «هماندیشی شرکتهای سبدگردان» که روز گذشته با حضور مدیران عامل شرکتهای سبدگردانی برگزار شد، با اشاره به آخرین وضعیت آزادسازی باقیمانده سهام عدالت گفت:
40 درصد باقیمانده سهام عدالت در آینده آزادسازی میشود.
رییس سازمان بورس و اوراق بهادار درباره واریز باقیمانده سود سهام عدالت خاطرنشان کرد: بخشی از عدم پرداخت سود سهام عدالت ناشی از افزایش سرمایه شرکتها بود و در این میان با شرکتهایی که سود خود را پرداخت نکرده اند به طور حتم از نظر انضباطی برخورد میشود.
وی افرزود: مقدار سود باقیمانده کم است و با توجه به اینکه پرداخت سود سال ٩٩ نزدیک است، بنابراین باقیمانده سود سهام عدالت با سود سال 1399 پرداخت میشود.
رییس سازمان بورس در ادامه به فروش سهام عدالت اشاره کرد و گفت: همچنان امکان فروش بلوکی سهام عدالت مانند قبل وجود دارد، از آنجا که در ماههای قبل خریدار نداشت، اکنون با توجه به وجود خریدار بالقوه فروش بلوکی امکان پذیر است.
دهقان دهنوی خاطرنشان کرد:
سهام عدالت چند ماه است که فروش نرفته است، در این زمینه اطلاع رسانی شد تا افرادی که درخواست فروش داده بودند، درخواست خود را بررسی کنند، زیرا امکان لغو فروش سهام برای این افراد در نظر گرفته شد.
رئیس سازمان بورس در پاسخ به پرسشی دیگر درباره تاسیس یک هلدینگ برای 30 شرکت غیربورسی سهام عدالت گفت: تا کنون هیچ هلدینگی تاسیس نشده و در این مسیر برخی موانع ایجاد شده است.
بیش از یک سال است که مدیران سازمان بورس و وزارت اقتصاد به بهانه روند کاهشی شاخص کل بورس جلوی فروش سهامی که ۵۰ میلیون نفر مالک آن هستند گرفته است و فقط با تکذیبهها سهامداران را ناامیدتر از قبل میکند.
سهام عدالت شامل ۴۹ شرکتی است که مردم سهامدار آن هستند، از این تعداد ۳۶ شرکت آن بورسی و ۱۳ شرکت آن غیربورسی است. همچنین سازمان بورس سال گذشته در دو مرحله ۶۰ درصد از سهام عدالت را آزاد و قابل فروش کرد اما عملا سهامداری از این دارایی خود سودی نبرده است.
اگر چه دولتها برای سهامداران تبلیغ میکنند اما هیچ دولتی نتوانسته به این ۵۰ میلیون نفر کمک کند. سازمان بورس از مرداد پارسال فروش سهام عدالت را ممنوع کرده اما در مقابل بلوکه کردن دارایی مردم گزینه جایگزینی به آنها نداده است.
در هفته گذشته شرکت سپرده گذاری مرکزی که از زیرمجموعههای سازمان بورس است یک ضرب الاجل مشخص کرد که سهامداران تا روز ۵ شهریور درخواست قبلی فروش خود را لغو کنند تا ضرر نکنند. این اطلاعیه امید فروش سهام عدالت را برای سهامداران زنده کرد اما در نهایت مسئولان سازمان بورس فروش سهام عدالت تکذیب کردند.
دولت جدید نیز وعدههایی هم به کسانی که سهام عدالت دارند داده و هم به کسانی که این سهام را ندارند. وزیر اقتصاد و رئیسجمهور از سهام عدالت جدید میگویند، وعدهای که دولت روحانی نیز داد و عملی نشد.
دولت حتی سعی کرد انتقادها به خود را وعده وام سهام عدالت کم کند اما نتوانست طرح کارت اعتباری سهام عدالت را نیز اجرا کند تاجایی که سخنگوی کانون شرکتهای سرمایهگذاری سهام عدالت اعلام کرده تعداد ناچیز ۱۰۰ هزار کارت اعتباری صادر شده است.
سهامداران حتی صاحب سهام خود نیز نیستند چرا که این سهام در سبد بورسیشان نمیشیند. در روش مستقیم مسئولیت فروش به عهده کارگزاریهاست و در روش غیرمستقیم نیز شرکتهای سرمایهگذاری استانی سهام مردم را در دست دارند.
نوع عملکرد بورس درباره سهام عدالت به نحوی بوده که در واقع سهام عدالتی به مردم داده نشده، آنها به طور اسمی سهامدار هستند و مالک اصلی همچنان دولت است.
نوع آزادسازی و دستورات سازمان بورس درخصوص سهام عدالت نشان میدهد که این نهاد به جای این که مردم را به داراییشان برساند آن را مصادره کرده است.
در ادامه اظهارات برخی از مخاطبان تجارتنیوز را میخوانید که در چند روز اخیر با تکذیبیههای سازمان بورس معترض هستند.
«الان اینکه اجازه فروش نمیدن کاملا غیر قانونیه ۱۵ سال پیش ۵۰۰ هزار از حقوق کم کردند این پول خودمونه نه مفت»
«چرا مردم روسر کار میزارید خدارو خوش نمیاد ۶ماهه منتظر فروش سهام هستیم حتما احتیاج داریم که به درو دیوار میزنیم»
«هرکی صاحب سهامشه دوست داره بفروشه به نصف قیمت و نیازمندن …قیمت سهام عدالت بالابره بی فایدس وقتی که هیچی دستت تونگیره جزضررش ممنون»